Μηδέν απόβλητα

ΜΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

του Νίκου Χρυσόγελου

Τα απόβλητα αντανακλούν τις αξίες μας καθώς και τις επιλογές που κάνουμε στον τρόπο ζωής μας και στο μοντέλο ανάπτυξης , στις σχέσεις μας με το φυσικό περιβάλλον, στην παραγωγή υλικών προϊόντων. Ο τρόπος διαχείρισής τους αντιπροσωπεύει το βαθμό υπευθυνότητας της βιομηχανίας, της αυτοδιοίκησης, της κεντρικής διοίκησης καθώς των ίδιων των πολιτών αλλά και τη πραγματική βιωσιμότητα και ευημερία μιας χώρας.
Μια κοινωνία θεωρείται σήμερα ότι ευημερεί όταν μεταξύ άλλων μειώνει, αξιοποιεί κι ανακυκλώνει τα σκουπίδια της αντί να τα πετάει εδώ και εκεί ή να τα κρύβει κάτω από το χαλί. Είναι φανερό ότι στην Ελλάδα τα θέματα της μείωσης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης των απορριμμάτων δεν είναι στο κέντρο των προτεραιοτήτων παρά το γεγονός ότι η σημερινή ανεξέλεγκτη διαχείριση απειλεί την υγεία και το περιβάλλον μας, συνεπάγεται σημαντική σπατάλη οικονομικών και φυσικών πόρων και έχει οδηγήσει σε καταδίκες της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και την πληρωμή προστίμου ύψους 5.000.000 Ευρώ (υπόθεση Κουρουπητού). Νέες καταδίκες αναμένονται σύντομα, ενώ επικρέμεται πρόστιμο δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ ανά εξάμηνο αν μέχρι το 2008 δεν έχουν κλείσει όλοι οι χώροι ανεξέλεγκτης διάθεσης των αποβλήτων.

Το θέμα των σκουπιδιών αποτελεί το υπ' αριθμόν ένα περιβαλλοντικό οικολογικό και πολιτικό πρόβλημα αλλά και το μεγαλύτερο σκάνδαλο της χώρας:
- με την κυβέρνηση και τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ να ασχολείται συχνά και να συμμετέχει, για παράδειγμα, σε πολυάριθμες συσκέψεις για το γήπεδο του Παναθηναϊκού αλλά να αδιαφορεί πλήρως για το πρόβλημα των σκουπιδιών,
- με πολλούς Δήμους, και ιδιαίτερα τους Δήμους της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, να αδιαφορούν παντελώς ή στην καλύτερη περίπτωση να κάνουν κινήσεις δημοσίων σχέσεων, ενώ στην περιοχή τους παράγεται πάνω από το μισό παράγονται πάνω από τα μισά των σκουπιδιών μας,
- με πολλούς δήμους να συνεχίζουν χωρίς τιμωρία είτε την ανεξέλεγκτη διάθεση των σκουπιδιών σε φυσικές περιοχές, ρέματα, ποτάμια, υγρότοπους, δάση ακόμα και δίπλα στη θάλασσα είτε την ανεξέλεγκτη καύση των σκουπιδιών, εγκληματώντας απέναντι στην υγεία μας και έχοντας την ευθύνη για την επιβάρυνση της τροφικής αλυσίδας με ρύπους και τοξικές ουσίες,
- η χώρα, με βαριά ευθύνη και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έχει μετατραπεί σε ένα ανεξέλεγκτο σκουπιδότοπο, ενώ η ποσότητα των σκουπιδιών αυξάνεται ραγδαία από χρόνο σε χρόνο.

Σε μια εποχή κατά την οποία πρέπει να αξιοποιούμε την εμπειρία και την καλή πρακτική, ώστε να μην ανακαλύπτουμε ξανά τον τροχό, η Αυτοδιοίκηση – εκτός σπανίων εξαιρέσεων - παραμένει αποξενωμένη από τις καλύτερες παραδόσεις και εξελίξεις σε θέματα μείωσης, επαναχρησιμοποίησης, διαλογής στην πηγή και ανακύκλωσης των απορριμμάτων.

Με δεδομένο ότι:
- πολλές ευρωπαϊκές πόλεις επιδιώκουν αλλά και πλησιάζουν το στόχο μέχρι το 2010 να μετατραπούν σε "πόλεις χωρίς σκουπίδια" (δηλαδή όλα τα σκουπίδια τους θα αξιοποιούνται, θα ανακυκλώνονται ή θα επαναχρησιμοποιούνται),
- η Ελλάδα διαθέτει πλέον νομοθεσία που υποχρεώνει στην επίτευξη συγκεκριμένων στόχων "εναλλακτικής διαχείρισης΄΄ των συσκευασιών, των ορυκτελαίων, των οχημάτων, των μπαταριών και συσσωρευτών, των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών συσκευών, των ελαστικών,
- η ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία και οι όροι χρηματοδότησης έργων για τα απορρίμματα υποχρεώνουν τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης όχι απλώς να επιλέξουν ένα χώρο για να πετάξουν τα απόβλητά τους αλλά να επεξεργαστούν και να εφαρμόσουν ένα σχέδιο εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων, που θα εφαρμόζει μια ιεραρχία προτεραιοτήτων
στη διαχείριση: μείωση, επαναχρησιμοποίηση, διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση, τελική διάθεση (ταφή ή άλλη ασφαλή μέθοδο) μόνο υπολειμμάτων,

Oι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ

 θα υποστηρίξουν συνδυασμούς και υποψήφιους /ες στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές που θα δεσμεύονται εκ των προτέρων / προεκλογικά με συγκεκριμένους όρους και προτάσεις ότι θα θέσουν είτε από τη θέση της πλειοψηφίας είτε από τη θέση της αντιπολίτευσης στο κέντρο των προτεραιοτήτων τους:
- τη μείωση, επαναχρησιμοποίηση, διαλογή στην πηγή κι και ανακύκλωση, κομποστοποίηση τουλάχιστον του 80% των απορριμμάτων, ώστε να οδηγούνται σε ταφή με αυστηρές περιβαλλοντικές προδιαγραφές αδρανή υπολείμματα απορριμμάτων της τάξης του 10-20% - κατά μέγιστο - μέχρι το 2010,
- τη δέσμευση τους ότι θα αντιταχθούν σθεναρά στην περιοχή τους, α) είτε στην κατασκευή ΧΥΤΑ ( δηλ. χώρων για την ταφή όλων των αποβλήτων της περιοχής ), β) είτε στην κατασκευή μονάδων συλλογής και μηχανικής διαλογής σύμμεικτων απορριμμάτων, οι οποίες έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι είναι άκρως αναποτελεσματικές, οικονομικά ακριβές και σπάταλες, περιβαλλοντικά ζημιογόνες, γ) είτε σε όποια απόπειρα, να εμφανιστεί μια ξεπερασμένη σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρακτική, όπως η καύση των απορριμμάτων, σε σαν "μαγική λύση" για την Ελλάδα, που θα εξαφανίσει τα απορρίμματα
- τις αλλαγές (και με νομοθετική ρύθμιση) στον τρόπο χρέωσης των δημοτικών τελών καθαριότητας, με βάση την ποσότητα που δεν αξιοποιείται ή ανακυκλώνεται ("πληρώνω ανάλογα με το πως και πόσο πετάω"), και όχι με βάση τα τετραγωνικά μέτρα και την αντικειμενική αξία ενός ακινήτου (όπως γίνεται σήμερα).

θα δώσουν όλες τις δυνάμεις τους ώστε να πειστούν οι πολίτες να επιλέξουν τους συνδυασμούς που θα διοικήσουν τους Δήμους την επόμενη τετραετία όχι με βάση την κομματική τους ταυτότητα αλλά με βάση κριτήρια όπως η βελτίωση της ποιότητας ζωής, η μείωση, η διαλογή στην πηγή κι ανακύκλωση των αποβλήτων, η προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας γενικότερα.

Έχουμε χάσει μια τριακονταετία τουλάχιστον. Δεν θα ανεχθούμε να χάσουμε πλέον ούτε μια μέρα. Δεν θα αφήσουμε κανένα δήμαρχο χωρίς να εισπράξει το απαραίτητο πολιτικό κόστος αν αγνόησε ή αγνοήσει τους πολίτες που απαιτούν:
 Να ανακυκλώνουμε τα χαρτιά, τα μέταλλα, τα γυαλιά, τα παλιά οχήματα, τις μπαταρίες, τους συσσωρευτές, ελαστικά και τα μπάζα,
Να κομποστοποιούμε τα κλαδέματα και τα αποφάγια από την κουζίνα
Να μειώσουμε και μετά να ανακυκλώνουμε τα πλαστικά,
Να δώσουμε προτεραιότητα στην επαναχρησιμοποίηση και μετά ανακύκλωση διαφόρων συσκευασιών αλλά και ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών
Να αναγεννούμε τα ορυκτέλαια.

 Λέμε ναι στη μείωση, διαλογή στην πηγή κι ανακύκλωση των απορριμμάτων, ώστε να είναι ελάχιστα τα υπολείμματα.
 Προτείνουμε στους πολίτες να πετάξουν στα άχρηστα όσες δημοτικές αρχές αδιαφόρησαν μέχρι τώρα για την ανακύκλωση, όσους δημοτικούς συνδυασμούς και υποψηφίους διαπιστώνουμε ότι συνεχίζουν να αδιαφορούν για την ανακύκλωση.

Οι πολίτες είναι πια έτοιμοι να συμμετάσχουν στη διαλογή των αποβλήτων στο σπίτι, στη δουλειά, στο χώρο της εκπαίδευσης, τη χωριστή συλλογή και ανακύκλωση. Να δείξουμε, όμως, και στις δημοτικές εκλογές ότι όσοι αγνοούν αυτή την πραγματικότητα, την ανάγκη να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής μας, θα έχουν μεγάλο πολιτικό κόστος.

Η επιλογή είναι των πολιτών.
Με την ψήφο μας στις δημοτικές εκλογές αλλά και με την καθημερινή μας ζωή ψηφίζουμε υπέρ ή κατά μιας καλύτερης διαφορετικής, περιβαλλοντικά και κοινωνικά πιο υπεύθυνης πολιτικής και στο επίπεδο αυτοδιοίκησης.
Ας ψηφίσουμε με οικολογικά κριτήρια, ας ζήσουμε περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνα.

Ας ενεργοποιηθούμε ατομικά και συλλογικά μέσα από τοπικές Ομάδες, Κινήσεις και Πρωτοβουλίες Πολιτών, προεκλογικά και πολύ περισσότερο μετεκλογικά / στην καθημερινότητά μας, ώστε να συμβάλλουμε με τη στάση ζωής και τις παρεμβάσεις μας στη λύση του οξύτατου προβλήματος : Να μειωθούν και να πάψουν να υπάρχουν σκουπίδια ή να δημιουργούνται απόβλητα στον τόπο μας.