ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ

(συνένετυξη στο ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 21)

1. Η έννοια της ‘πράσινης’ ανάπτυξης, αλλά και το ενδιαφέρον για το περιβάλλον, βρίσκεται σε πολλά εκλογικά προγράμματα και χείλη ηγετών κομμάτων. Σε ποια σημεία διαφέρει η δική σας αντίληψη για το περιβάλλον και την ανάπτυξη, από αυτή των παραδοσιακών πολιτικών κομμάτων;
N. Χρυσόγελος: Ζούμε μια πρωτοφανή οικονομική και κοινωνική κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο την ίδια στιγμή που το παγκόσμιο κλίμα ανατρέπεται ραγδαία, η βιοποικιλότητα καταρρέει, τα προβλήματα ρύπανσης επεκτείνονται. Τα παραδοσιακά κόμματα αντιμετωπίζουν τα θέματα αυτά διαχωρισμένα και αποσπασματικά.
Για την έξοδο από τη σημερινή κρίση οι Οικολόγοι Πράσινοι προτείνουμε ένα Πράσινο New Deal που θα βοηθήσει να στραφεί η οικονομία σε πράσινες κατευθύνσεις, να δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας και να αντιμετωπιστεί η περιβαλλοντική και κλιματική κρίση. Επιδιώκουμε λύσεις που να απαντούν ταυτόχρονα στην οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική διάσταση:
• Για Πράσινη Στροφή στην Οικονομία, με μαζικές ιδιωτικές, κοινωνικές και δημόσιες επενδύσεις στην απεξάρτηση από το πετρέλαιο και το λιγνίτη, την ανάπτυξη του σιδηροδρόμου και των συνδυασμένων μεταφορών, την εξοικονόμηση νερού, την προστασία και διαχείριση των δασών και των δ\φυσικών περιοχών, την ποιότητα ζωής στις πόλεις και τους οικισμούς, την αλλαγή μοντέλου στον τουρισμό.
• Για 100.000 «πράσινες» θέσεις εργασίας, μέσα από τις επενδύσεις που προτείνουμε, για περιορισμό της ανεργίας, τόνωση της οικονομίας και ευκαιρίες να αναπτυχθεί και ο μη κερδοσκοπικός τομέας της Κοινωνικής Οικονομίας.
• Για «εκτροπή» πόρων από το Πακέτο Αλογοσκούφη, ώστε να χρηματοδοτηθούν με συμβολικά επιτόκια σε μεγάλη έκταση δράσεις όπως ηλιακές στέγες ή μονώσεις σπιτιών, κάνοντας κάθε πολίτη δυνητικό πράσινο επενδυτή και προσφέροντας σε όλους απτό όφελος στην τσέπη τους.

Η Ελλάδα δεν διαθέτει ένα σχέδιο για έξοδο από την κρίση που θα μετέτρεπε την απειλή για την κοινωνία σε ευκαιρία για αλλαγές και υιοθέτηση νέων πολιτών προς όφελος της βιώσιμης οικονομίας, της κοινωνικής αλληλεγγύης και της προστασίας του περιβάλλοντος/κλίματος. Η χώρα μας που δεν μπορεί να στηριχθεί σε χαμηλού κόστους παραγωγή μπορεί να γίνει πόλος έλξης "πράσινων τεχνολογιών" και "πράσινων επενδύσεων", απαντώντας με σύγχρονο τρόπο τόσο στη φυγή παραδοσιακών βιομηχανιών προς πιο φτηνές χώρες όσο και στις αυξανόμενες απαιτήσεις για "πράσινα" προϊόντα και υπηρεσίες και τη δυναμική που έχουν στην παγκόσμια οικονομία τέτοιου είδους επενδύσεις και για την απασχόληση.
Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουν μια διαφορετική πολιτική ανάπτυξης μέσα από:
• Δημιουργία προϋποθέσεων για ενδυνάμωση και στήριξη της ολοκληρωμένης, βιώσιμης ανάπτυξης των οικονομιών της υπαίθρου (ιδιαίτερα των ορεινών – νησιωτικών) και ουσιαστική αποκέντρωση.
• Ενίσχυση δράσεων που δημιουργούν νέες πράσινες θέσεις εργασίας αναγκαίες για την ανάπτυξη κοινωνικών υποδομών και την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος.
• Ουσιαστική στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω του ΕΣΠΑ- Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς 2007-2013, του αναπτυξιακού νόμου και του φορολογικού συστήματος.
• Διαβάθμιση του ποσοστού ενίσχυσης προς κάθε επιχείρηση αλλά και κλίμακας φορολόγησης, με βασικό κριτήριο την περιβαλλοντική απόδοση και τους περιβαλλοντικούς στόχους που επιδιώκουν οι επενδύσεις (π.χ. χρήση ΑΠΕ ή νέων τεχνολογιών, εξοικονόμηση πρώτων υλών, επαναχρησιμοποίηση, απουσία χημικών) αλλά και τους κοινωνικούς στόχους που επιτυγχάνονται (απασχόληση, πραγματική εταιρική κοινωνική ευθύνη, συνθήκες εργασίας κα)
Η φοροδιαφυγή είναι η μια πλευρά του σημερινού φορολογικού συστήματος. Η άλλη πλευρά του είναι ότι δεν στοχεύει παρά μόνο στην είσπραξη χρημάτων. Έτσι οι προτάσεις των άλλων κομμάτων έρχονται να προτείνουν ένα βάψιμο σε ένα κτίριο που καταρρέει. Όσοι φόροι και να μπουν ή όσες αλλαγές και να γίνουν στους συντελεστές το ερώτημα είναι που θα πάνε αυτοί οι πόροι. Έχουμε ένα τρύπιο βαρέλι που προσπαθούμε να το γεμίσουμε νερό που φεύγει από παντού. Αν δεν κλείσουμε τις τρύπες δεν έχει νόημα να συζητάμε αν το νερό που χρησιμοποιούμε θα προέρχεται από γεωτρήσεις ή αφαλάτωση (νέα φορολόγηση ή αύξηση της κατανάλωσης).
Πριν απαντήσουμε λοιπόν από πού θα προέλθουν οι επιπλέον πόροι θα πρέπει αν δούμε πως χρησιμοποιούνται οι υπάρχοντες. Και μετά φυσικά να δούμε τι επιδιώκουμε να πετύχουμε με το φορολογικό σύστημα σε επίπεδο οικονομίας, κοινωνικών πολιτικών και προστασίας του περιβάλλοντος.
Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουν τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος ώστε να μην είναι απλώς μηχανισμός είσπραξης χρημάτων (που συχνά μάλιστα διακρίνεται για την αδιαφάνεια και τη διαφθορά που καλλιεργεί) αλλά ένα εργαλείο για να στηρίξουμε στροφή της οικονομίας προς υπεύθυνες περιβαλλοντικά και κοινωνικά δραστηριότητες, που επιδιώκει την μείωση του κοινωνικού χάσματος αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων. Επιδιώκουμε αναπροσανατολισμό του φορολογικού συστήματος με ελάφρυνση της φορολόγησης της εργασίας και επιβάρυνση της σπατάλης, της ρύπανσης και της επίδειξης. Και διαφοροποίηση του συντελεστή ΦΠΑ ώστε να επιβάλλεται χαμηλός συντελεστής για δραστηριότητες συμβατές και απαραίτητες για την προστασία του περιβάλλοντος ή την ανάπτυξη κοινωνικών υποδομών (πχ εξοικονόμηση νερού και ενέργειας, ποδήλατα και κράνη, ανακύκλωση, βιολογικά και πράσινα προϊόντα, επενδύσεις μείωσης ρύπανσης, πωλήσεις κτιρίων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης κα) ή αντιστρόφως να επιβάλλεται υψηλός συντελεστής ΦΠΑ σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά αρνητικές δραστηριότητες (πχ. κτίρια σπάταλα ενεργειακά, ΙΧ, σπατάλη πρώτων υλών, παραγωγή αποβλήτων κα)
2. Δώσατε μεγάλες μάχες για την αποτροπή της εκτροπής του Αχελώου- γίνατε ‘κακοί’ στα μάτια κάποιων. Γιατί επιμένετε στη θέση αυτή και ποιο είναι το δικό σας μοντέλο για τη διατήρηση, αξιοποίηση και προστασία των υδάτινων πόρων;
N. Χρυσόγελος: Η εμφάνιση τα τελευταία χρόνια ρηγμάτων σε όλο τον άξονα Λάρισα-Βόλο πρέπει να αφυπνίσει τους πολιτικούς αλλά και τους αγρότες. Η υπεράντληση και η σπατάλη νερού έχουν μεγάλες συνέπειες στο περιβάλλον αλλά δημιουργούν και μεγάλους κινδύνους για τη Θεσσαλία μια και τα ρήγματα προήλθαν από την αλόγιστη και χωρίς κανέναν έλεγχο και καταγραφή υπεράντληση του νερού. Στον βωμό μιας γεωργικής ανάπτυξης, δυστυχώς χωρίς βιωσιμότητα, φτάσαμε σήμερα να «τρυπάνε» οι αγρότες πάνω απ’ τα 250 μέτρα βάθος για να αντλήσουν νερό με τεράστιο περιβαλλοντικό, ενεργειακό και οικονομικό κόστος. Λανθασμένες πολιτικές χρήσης του νερού δεν θα αντιμετωπιστούν με ακόμα πιο λανθασμένες - όπως η εκτροπή του Αχελώου- αλλά με ολοκληρωμένη διαχείριση του νερού και με έργα εξοικονόμησής του στη Θεσσαλία. Στο έργο της εκτροπής του Αχελώου ξοδεύτηκαν μέχρι σήμερα περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ και υπολογίζεται πως θα ξοδευτούν άλλα τόσα. Ενώ μ’ ένα πολύ μικρότερο ποσό θα μπορούσαν να επιδοτήσουν μια γενναία αλλαγή από τις ράμπες και τα κανόνια στην στάγδην ή υπόγεια άρδευση και ν’ απαγορευτεί σταδιακά η υδροβόρα άρδευση που σπαταλά στην εξάτμιση τουλάχιστον το 50% του νερού. Αλλά χρειάζεται να αναπτυχθεί μέσα από διάλογο και μια νέα αγροτική πολιτική στη Θεσσαλία (και σε όλη τη χώρα) ώστε να διασφαλίζεται βιώσιμο εισόδημα για τους αγρότες, προστασία του περιβάλλοντος, διασφάλιση της υγείας των καταναλωτών, οικολογική βιωσιμότητα της περιοχής και μακροχρόνια βιώσιμη οικονομική δραστηριότητα.
3. Εδώ και πολλά χρόνια αγωνίζεστε στον Ασωπό. Πετύχατε πολλά, όπως το να επιβάλλονται πρόστιμα στους ρυπαντές; Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε ώστε οι Βιομηχανικές Περιοχές ή η μεμονωμένες βιομηχανίες να μην ρυπαίνουν;
N. Χρυσόγελος: Οι Οικολόγοι Πράσινοι στηρίζουν τις πρωτοβουλίες πολιτών γιατί νοιάζονται για το κοινό καλό, δεν αποσκοπούν να εκμεταλλευτούν τα προβλήματα αλλά να συμβάλλουν στη λύση των προβλημάτων. Μέσα από σειρά παρεμβάσεων και δράσεων (ημερίδα στο Ευρωκοινοβούλιο σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Τοπικής Αειφορίας και Πολιτισμού (Βοιωτία), με την υποστήριξη των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, συναντήσεις με στελέχη της Κομισιόν και με το Γραφείο του Επιτρόπου για το Περιβάλλον κ. Στ. Δήμα, μήνυμα της ακτιβίστριας Ε. Μπρόκοβιτς, εκδήλωση μπροστά στο Ευρωκοινοβούλιο, συνέντευξη στα διεθνή ΜΜΕ με τη συμμετοχή της συν-προέδρου των Πρασίνων κ. Μ. Φρασόνι) αναδείχτηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι επιπτώσεις της ρύπανσης της ευρύτερης περιοχής του Ασωπού στην υγεία, στο περιβάλλον, στη γεωργία-κτηνοτροφία και γενικότερα στην οικονομία μιας μεγάλης περιοχής αλλά και η υποχρέωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να σταματήσει να παραβιάζεται βάναυσα η ευρωπαϊκή πολιτική. Παρ’ όλα αυτά απαιτείται μεγαλύτερη πίεση και κινητοποίηση γιατί δεν φαίνεται να έχει αλλάξει κάτι. Και θα αξιοποιήσουμε την παρουσία μας στο ευρωκοινοβούλιο και στην ελληνική βουλή για να δοθούν επιτέλους λύσεις. Πολλοί σιωπούν μπροστά σε αυτό το έγκλημα, που είναι η κορυφή του παγόβουνου μιας πρακτικής ανεξέλεγκτης διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων.
Από τις επαφές με τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το Γραφείο του Επιτρόπου για το Περιβάλλον και τις ομιλίες των συμμετεχόντων στην ημερίδα διαπιστώθηκαν μεταξύ άλλων ότι:
- Η Ελλάδα δεν έχει ανταποκριθεί μέχρι σήμερα στην υποχρέωσή της να καταθέσει σχέδιο για τις οριακές τιμές των διαφόρων ουσιών στα υπόγεια νερά, ούτε καν για την περιοχή του Ασωπού
- Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δώσει στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το ποιος ευθύνεται για τη ρύπανση της περιοχής, ούτε καν Πράξεις Βεβαίωσης για την παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας από τις βιομηχανίες της περιοχής ώστε να είναι απόλυτα σαφές ποιος ευθύνεται για τη ρύπανση. Όπως επισήμανε στο μήνυμα του και ο Επίτροπος για το Περιβάλλον κ Στ. Δήμας «το θέμα της ρύπανσης του Ασωπού άνοιξε ξανά για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξαιτίας των στοιχείων που ανέδειξαν οι ίδιοι οι πολίτες» και όχι από στοιχεία που έδωσε η κυβέρνηση. Μάλιστα η «διαδικασία που είχε ξεκινήσει το 2000 πάγωσε από την Κομισιόν εξαιτίας καθησυχαστικών απαντήσεων από την κυβέρνηση».
- Η Ελλάδα με μεγάλη καθυστέρηση και μετά από πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κινείται για την υλοποίηση των υποχρεώσεων της που προκύπτουν από την ευρωπαϊκή πολιτική για τα νερά, ενώ στην περίπτωση των επικινδύνων αποβλήτων δεν έχει στοιχειωδώς συμμορφωθεί μέχρι σήμερα. Για το λόγο αυτό καταδικάστηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο.
- Η ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να διαμορφώσει σχέδιο διαχείρισης των υδατικών πόρων σε όλες τις υδρολογικές λεκάνες – φυσικά και για την περιοχή του Ασωπού – που θα πρέπει θέσει σε συστηματική διαβούλευση με τους φορείς και τις σημαντικές κοινωνικές ομάδες. Η μη κατάθεση ενός τέτοιου σχεδίου ή η απουσία διαβούλευσης παραβιάζει την ευρωπαϊκή Οδηγία πλαίσιο για τα νερά (2000/60) και μπορεί να κινηθεί διαδικασία εναντίον της ελληνικής κυβέρνησης. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για να μην έχει υλοποιηθεί κάτι τέτοιο μέχρι το τέλος του 2009 όπως ορίζει η Ευρωπαϊκή Οδηγία-Πλαίσιο για τα νερά που υιοθετήθηκε το 2000.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανεξετάζει την πολιτική της σχετικά με το εξασθενές χρώμιο μια και πρόσφατες επιστημονικές έρευνες για την «ανάλυση κινδύνου» απέδειξαν την μεγάλη επικινδυνότητα του στην υγεία όχι μόνο για τους εργαζόμενους σε σχετικές βιομηχανίες αλλά και για το ευρύτερο κοινό από την κατανάλωση του μέσω του πόσιμου νερού. Παρότι θα χρειασθούν 2 τουλάχιστον χρόνια μέχρι να αναθεωρηθεί η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία που θα αναθεωρεί την πολιτική για το εξασθενές χρώμιο, η κυβέρνηση θα μπορούσε άμεσα να θεσπίσει αυστηρές προδιαγραφές χωρίς αυτό να έρχεται σε σύγκρουση με την ευρωπαϊκή πολιτική.
4. Δώσατε μάχη για να μην αναθεωρηθεί το άρθρο 24 του Συντάγματος και πετύχατε. Τι μπορεί να γίνει, νομοθετικά τουλάχιστον, για να προστατευτεί το δάσος; Φτάνει η υπάρχουσα συνταγματική κάλυψη;
N. Χρυσόγελος: Το κύριο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση για την προστασία του δάσους. Προτάσεις υπάρχουν και έχουν κατατεθεί δημοσίως πολλές φορές και από κοινωνικούς-επιστημονικούς και περιβαλλοντικούς φορείς και από τους Οικολόγους Πράσινους. Διαχρονικά, όμως, γίνονται προσπάθειες από τις κυβερνήσεις και τους ΟΤΑ για περιορισμό της προστασίας του δάσους ενώ κανείς δεν τιμωρείται για την καταστροφή του δάσους ακόμα και αν χτίζει «αναψυκτήριο» μέσα στην ζώνη προστασίας του Υμηττού.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουμε Δασική Πολιτική και δεν εκμεταλλευόμαστε τις πυρκαγιές για να μπούμε στη Βουλή, μας ενδιαφέρει πρώτα και πάνω απ’ όλα η προστασία του δάσους. Εμείς δεν νοιαζόμαστε για το δάσος μόνο τη στιγμή που καίγεται και ύστερα ξεχνάμε. Εμείς δεν νοιαζόμαστε εκ των υστέρων για το δάσος. ΤΑ ΛΕΓΑΜΕ ΕΓΚΑΙΡΩΣ ΕΔΩ ΚΑΙ 2 ΧΡΟΝΙΑ. Θυμόμασταν τις περσινές και προπέρσινες πυρκαγιές και προειδοποιούσαμε. Και αγωνιζόμαστε για το δάσος ακόμα και αν τα κανάλια δεν θέλουν να παρουσιάσουν τις δράσεις μας και τις προτάσεις μας, και έρχονται εκ των υστέρων να μιλήσουν για την «απουσία μας».
Για τον κίνδυνο επανάληψης της καταστροφής που ζήσαμε το 2007 οι Οικολόγοι Πράσινοι τα είχαμε πει από τις 18 Ιουνίου με Συνέντευξη Τύπου που είχαμε οργανώσει. Δεν μας άκουσαν, όμως, αντίθετα εφησύχασαν. Είχαμε πει τότε στη συνέντευξη τύπου, στην οποία είχαν μιλήσει ο Νίκος Χρυσόγελος, μέλος της Γραμματείας των ΟΠ και η Βάσω Νάκου, υπεύθυνη για θέματα δασικής πολιτικής:
«Με σημαντικές πυρκαγιές σε ήδη ταλαιπωρημένες δασικές εκτάσεις άρχισε και το φετινό καλοκαίρι, επαναφέροντας στη μνήμη μας την αγωνία και το φόβο που ζήσαμε τα δύο περασμένα "καυτά" καλοκαίρια. Οι πυρκαγιές σε εκτάσεις - φιλέτα, η αδυναμία του κρατικού μηχανισμού να τις θέσει εγκαίρως σε έλεγχο, αλλά και η μη λήψη προληπτικών μέτρων σε τοπικό επίπεδο - με ενεργοποίηση και κατάλληλο εξοπλισμό των τοπικών κοινωνιών και με βιώσιμη διαχείριση του δάσους - που θα εμπόδιζαν τη γρήγορη εξάπλωσή τους αποδεικνύουν την εγκληματική αδιαφορία για τη δασοπροστασία που επιδεικνύει η κυβέρνηση ακόμα και μετά την τραγική εμπειρία του 2007.
Η παντελής έλλειψη δασικής πολιτικής, η συστηματική απαξίωση και εξαθλίωση της Δασικής Υπηρεσίας και η ανύπαρκτη πρόληψη για τις πυρκαγιές είναι πλέον ασυγχώρητες, τόσο γιατί καταστρέφουν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ελληνικής γης και βλάπτουν τη χώρα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά, όσο και γιατί επαναλαμβάνονται χωρίς δισταγμό και κάθε χρόνο με χειρότερο τρόπο».
Κάποιος πρέπει να αποτελεί τη συνείδηση της κοινωνίας, και οι Οικολόγοι Πράσινοι είναι το μόνο κόμμα που μπορούμε να ισχυριστούμε κάτι τέτοιο με πλήρη επίγνωση των λόγων μας, γιατί 2 χρόνια τα λέμε και εμμένουμε στις προτάσεις μας, παρεμβαίνουμε, οργανώνουμε δραστηριότητες, ξέροντας ότι είναι σωστές. Οι άλλοι σιωπούν και όταν οι φωτιές και τα φώτα της δημοσιότητας σβήνουν, ξεχνάνε τις ευθύνες τους για την καταστροφή του δάσους. Δεν υπάρχει κανένας που να ευθύνεται για την καταστροφή στην Πάρνηθα, στην Ηλεία, στην Εύβοια, στην Αττική, για την οικοπεδοποίηση χιλιάδων στρεμμάτων δάσους με την κάλυψη πολιτικών και οικονομικών παραγόντων;
Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουμε αναλάβει πολλές πρωτοβουλίες μετά τις φωτιές του 2007. Στο πλαίσιο της καμπάνιας μας «Εμείς θυμόμαστε τις περσινές πυρκαγιές. Εσείς;» από το Μάρτιο του 2008 οργανώσαμε ημερίδες, επισκεφθήκαμε τις πυρόπληκτες περιοχές, μιλήσαμε με φορείς, ειδικούς και πολίτες, συγκεντρώσαμε στοιχεία, καταθέσαμε δημόσια όσο και στο Υπουργείο ΑΑΤ (κο Κιλτίδη) αναλυτικές προτάσεις – 12 σημεία για την προστασία των δασών. Καλέσαμε τους πολίτες, ιδιαίτερα όσους ψήφισαν και υποστήριξαν τους Οικολόγους Πράσινους, να συμμετάσχουν στις τοπικές πρωτοβουλίες εθελοντών για την προστασία των δασών. Μέλη μας συμμετείχαν σε πρωτοβουλίες εθελοντών χωρίς να σηκώνουν κομματική σημαία. Εμείς θα αγωνιζόμαστε για το δάσος για να παραμείνει δάσος και την επομένη των εκλογών όποια και αν είναι η θέση μας στην ελληνική Βουλή. Γι αυτό η ψήφος στους Οικολόγους Πράσινους είναι ψήφος συνείδησης, απάντηση σε βαθιά διλήμματα στα οποία πρέπει να απαντήσουμε σε σχέση με τη ζωή μας και το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας.