ανταποκριση από Κοπεγχάγη 3

17/11/2009

Τρεις “πόλοι” για το κλίμα στην Κοπεγχάγη

Στην πόλη υπάρχουν τρεις βασικοί πόλοι των δραστηριοτήτων που βρίσκονται σε εξέλιξη για το κλίμα:
Το συνεδριακό κέντρο Bella Centre ένα μεγάλο συγκρότημα όπου διεξάγονται από τις 7 έως τις 18 Δεκεμβρίου οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών για τα μέτρα που θα ληφθούν (ή δεν θα ληφθούν) για την προστασία του κλίματος.
Ο χώρος του Κlimaforum2009, στο DGI-BYEN (ένα αθλητικό κέντρο στο κέντρο της Κοπεγχάγης, 50 μέτρα από τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό), όπου από τις 7 έως τις 18 Δεκεμβρίου η παγκόσμια κοινωνία των πολιτών, οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές οργανώσεις, χιλιάδες πολίτες και ακτιβιστές από κάθε γωνιά του πλανήτη συναντιώνται, συζητάνε, συμμετέχουν σε σεμινάρια, ανταλλάσουν εμπειρίες, παρουσιάζουν δραστηριότητες και οργανώνουν δράσεις τόσο για το 2009 όσο και για το ...2010.
Ο «αυτόνομος» χώρος της Χριστιάνια (Ελεύθερη Πόλη Χριστιάνια, όπως αποκαλείται), μια περιοχής που καταλήφθηκε το 1971και για δεκαετίες συνεχίζει να αποτελεί ένα εναλλακτικό κέντρο συνάντησης, δημιουργίας, πολιτιστικών και πολιτικών ζυμώσεων και πρωτοβουλιών στην Κοπεγχάγη. Φιλοξενεί κυρίως κινήματα που είναι ενάντια στην παγκοσμιοποίηση και μάχονται ενάντια στο «σύστημα». Εκεί υπήρχε ένα πλήρες πρόγραμμα συζητήσεων, εκδηλώσεων και καλλιτεχνικών παρεμβάσεων

Bella Centre, ο χώρος των επίσημων διαπραγματεύσεων

Στο Bella Centre πας δωρεάν από το αεροδρόμιο με καινούργια αστραφτερά λεωφορεία (αλλά και με ΜΕΤΡΟ ή σιδηρόδρομο από παντού) αν είσαι αντιπρόσωπος ή διαπιστευμένος. Εκεί συνεδριάζουν καθημερινά οι αντιπροσωπείες των χωρών, οι ειδικοί, εκεί γίνονται τα λόμπυ, οι δημόσιες διαβουλεύσεις, οι συνεδριάσεις των διαφόρων επιτροπών καθώς όμως και οι διαβουλεύσεις πίσω από κλειστές πόρτες (όπως κατηγορεί η κοινωνία των πολιτών τις συναντήσεις που γίνονται στο «πράσινο δωμάτιο» με επιλεγμένους καλεσμένους). Υπάχρουν βέβαια και άλλοι χώροι όπου γίνονται εκδηλώσεις, όπως για παράδειγμα, το Πανεπιστήμιο που φιλοξένησε εκατοντάδες δημάρχους μεγάλων πόλεων που συζήτησαν τη δική τους «δέσμευση» για το κλίμα. Στο Bella Centre κατέφθασαν οι υπουργοί, και εκεί την Παρασκευή θα ολοκληρωθούν οι εργασίες της Συνδιάσκεψης με την παρουσία των αρχηγών 100 περίπου κρατών. Θα είναι η μεγαλύτερη ίσως σύναξη αρχηγών κρατών. Τα μέτρα ασφαλείας είναι πολύ αυστηρά και υπάρχει πρωτοφανής κινητοποίηση της αστυνομίας όλες τις μέρες, όχι μόνο για την τελευταία μέρα της Συνδιάσκεψης.

Η δανέζικη αστυνομία δεν δίστασε να προχωρήσεις σε συλλήψεις 250 ηγετικών φυσιογνωμιών του παγκόσμιου κινήματος για το κλίμα, όταν η ειρηνική πορεία της 16ης Δεκεμβρίου με σύνθημα «επανακτούμε τη δύναμη», διαμαρτυρία για τον αποκλεισμό των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών από τη Συνδιάσκεψη, έφτασε στον περιφραγμένο και αστυνομοκρατούμενο χώρο του Bella Centre. Η αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη ακόμα και του Πράσινου ευρωβουλευτή Ζ. Μποβέ επειδή συμμετείχε στην καθιστική διαμαρτυρία ενάντια στον αποκλεισμό της κοινωνίας των πολιτών από τις εργασίες της συνδιάσκεψης.

Στο Bella Centre, όμως, υπάρχουν και χιλιάδες παρατηρητές, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, κομμάτων και επιστημονικών φορέων, δημοσιογράφοι, αλλά και εκπρόσωποι βιομηχανιών και κάθε είδους λομπίστες. Για παράδειγμα, στην αντιπροσωπεία της Βραζιλίας όπου συμμετέχουν 760 άνθρωποι πολλοί είναι εκπρόσωποι μεγάλων επιχειρήσεων, όπως ξυλείας, αιθανόλης (που χρησιμοποιείται σε οχήματα), βιομηχανικής κλίμακας αγροτοκτηνοτροφικών μονάδων και κατασκευαστικές.

Η συμμετοχή κάθε είδους φορέων είναι (ήταν) ιδιαίτερα μεγάλη και οι διαπιστευμένοι (δηλαδή όσοι είχαν πάρει άδεια εισόδου) παρατηρητές ξεπέρασαν τους 20.000 την Δευτέρα 14/12. Από τη μέρα αυτή και μετά, οι διοργανωτές αποφάσισαν να κόψουν τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, αποκλείοντας περίπου 15.000 εκπροσώπους ΜΚΟ που είχαν λάβει ήδη διαπίστευση, ενώ την Παρασκευή στο χώρο δεν θα μπορούν να μπουν παρά μόνο 90 εκπρόσωποι ΜΚΟ! Δικαίως επικρατεί μεγάλη οργή μια και η προστασία του κλίματος δεν αφορά αποκλειστικά τους αρχηγούς των κρατών, οι περισσότεροι από τους οποίους επικρίνονται ότι ελάχιστα ενδιαφέροντα να λάβουν μέτρα για να μην οδηγηθεί το κλίμα στο χάος.

Το κλίμα μεταξύ των συμμετεχόντων δεν αποπνέει ιδιαίτερη αισιοδοξία για μια συμφωνία που να είναι φιλόδοξη και να μπορέσει να αντιστρέψει τη διαδικασία αλλαγής του κλίματος στο μακρινό μέλλον.

KlimaForum2009, ο χώρος της κοινωνίας των πολιτών

Η είσοδος και συμμετοχή στο KlimaForum2009 είναι ελεύθερη και δεν απαιτεί διαπίστευση. Εκεί θα συναντήσεις ακτιβιστές από την Αφρική, την Ωκεανία, την Λατινική Αμερική και την Ασία, όχι μόνο από τη Β. Αμερική και την Ευρώπη. Μαχητικά μέλη του κινήματος Via Campesina που αντιτίθενται στη βιομηχανική γεωργία και κτηνοτροφία, και ιδιαίτερα στη βιομηχανικής κλίμακας παραγωγή βιοκαυσίμων από τεράστιες μονοκαλλιέργειες ζαχαροκάλαμου και καλαμποκιού για τα αυτοκίνητα του βιομηχανικού βορρά - αντιπροτείνουν την υποστήριξη μιας βιώσιμης γεωργικής παραγωγής που παράγει ποικιλία προϊόντων προς όφελος των γεωργών και του περιβάλλοντος. Θα βρεις όμως και ψαράδες από την Αφρική ή τις Φιλιππίνες που νοιάζονται για τις θάλασσες και τον πλούτο τους που πλήττεται ήδη από την κλιματική αλλαγή. Αλλά και τεχνοκράτες οικολόγους που οργανώνουν δίκτυα για οικολογικά βιώσιμες γειτονιές και κτήρια που παράγουν όσο ενέργεια καταναλώνουν σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Είναι ο χώρος της ανταλλαγής πληροφόρησης, της δικτύωσης, των ενημερωτικών σταντ διαφόρων οργανώσεων, του βουνού από ενημερωτικά έντυπα, της καθημερινής ενημέρωσης (εδώ διακινείται η καθημερινή εφημερίδα για τις εξελίξεις στις επίσημες διαβουλεύσεις). Δεκάδες επίσημες εκδηλώσεις περιλαμβάνει το αναλυτικό πρόγραμμα εκδηλώσεων στην «πράσινη», «μπλε», «κόκκινη», «καφέ», «πορτοκαλί», «μωβ» κι άλλες αίθουσες του χώρου. Φυσικά τέντες με αυτοδιαχειριζόμενα εστιατόρια αλλά και καλά οργανωμένο κέτερινγκ με φαγητά και σάντουιτς, βιολογικούς χυμούς κα για τους πεινασμένους ακτιβιστές.

Μεταξύ άλλων, εκεί έγινε και η εκδήλωση των Παγκόσμιων Πράσινων, την Κυριακή 13/12, που στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Η μεγάλη αίθουσα ήταν κατάμεστη και ο κόσμος ζεστός ενώ οι ομιλητές συγκέντρωσαν πολλά χειροκροτήματα με τις εμπνευσμένες τοποθετήσεις τους. Ομιλητές ήταν η Rebecca Harms, συμπρόεδρος στην ομάδα των Πράσινων του ευρωκοινοβουλίου, η Cristina Milna από τους Πράσινους της Αυστραλίας, ο Jose Bove, γνωστός αγρότης-ακτιβιστής και Ευρωβουλευτής των Πράσινων, η Elizabeth May, ηγέτιδα του Πράσινου κόμματος του Καναδά, η Μαρίνα Σίλβα συναγωνίστρια του δολοφονηθέντος Chico Mendez από τη Βραζιλία. οι Πράσινοι από όλο τον πλανήτη κατέθεσαν χτες τις απόψεις και την αγωνία τους για το μέλλον του πλανήτη, απαιτώντας από τις κυβερνήσεις να μη φύγουν χωρίς μια ικανοποιητική συμφωνία.

Βασικό πρόβλημα η υπερφόρτωση των δικτύων που έχει ως αποτέλεσμα την εξαιρετικά δύσκολη τη δικτύωσή σου μέσω του …διαδικτύου.

Η παγκόσμια κοινωνία των πολιτών στο KlimaForum2009 ονειρεύεται μια ειρηνική κλιματική επανάσταση και διατύπωσε τη δική της διακήρυξη για το κλίμα που επιδιώκει να εκφράσει τις ελπίδες, τις ιδέες και τα οράματα των πρωτοβουλιών πολιτών και των κοινωνικών κινημάτων με πιο ριζοσπαστικό τρόπο. Η διατύπωση της διακήρυξης ξεκίνησε πριν από 6 μήνες και τέθηκε σε ευρεία διαβούλευση πριν την οριστικοποίησή της. Υπογράφτηκε επιτόπου από 350 οργανώσεις κάθε είδους και συγκέντρωσε αμέσως χιλιάδες υπογραφές. Με μεγάλη δυσκολία εξασφαλίστηκαν ελάχιστα λεπτά για να διαβαστεί την Παρασκευή στο επίσημο φόρουμ όταν σχεδόν όλα θα έχουν τελειώσει. Πάντως η χρησιμότητα της δεν είναι μόνο ως κείμενο που θα παραδοθεί/παραδόθηκε στους ηγέτες των κρατών και ιδιαίτερα σε κάποιους από τους επίσημους διαπραγματευτές αλλά και ως πλατφόρμα για τις κινητοποιήσεις που ετοιμάζονται μετά την Κοπεγχάγη. Στο KlimaForum2009 κυρίαρχο θέμα συζήτησης ήταν η διαμόρφωση και η ενδυνάμωση ενός παγκόσμιου κινήματος μετά την Κοπεγχάγη για μια δίκαιη και αποτελεσματική συμφωνία για το κλίμα.

Χριστιάνια, ο χώρος των κινημάτων ενάντια στην παγκοσμιοποίηση

Την Δευτέρα 14/12 το βράδυ, διεξάγονταν σε έναν από τους πολυάριθμους χώρους της Χριστιάνια, μια μαζική συνέλευση του χώρου των «κινημάτων ενάντια στην παγκοσμιοποίηση», με τη συμμετοχή πολλών διεθνών «αστέρων» του κινήματος αυτού που προσπαθούσαν να πείσουν με επιχειρήματα για την ανάγκη να μην υπάρξουν βίαια επεισόδια στις διαδηλώσεις. Την ίδια στιγμή σε άλλους χώρους υπήρχε μια μεγάλη γιορτή, ενώ έξω σε διάφορα σημεία της μεγάλης αυτής περιοχής μοιράζονταν «σούπες του κινήματος» από αυτό-διαχειριζόμενα εστιατόρια οριοθετημένα με κορδέλες με το μήνυμα «κάντε τον καπιταλισμό ιστορία». Χιλιάδες άνθρωποι συζητούσαν για το κλίμα και το κίνημα είτε μέσα στα διάφορα μαγαζιά είτε στους δρόμους της κοινότητας, πίνοντας συνήθως μια μπύρα που παράγεται μέσα σε αυτή την περιοχή.

Η περιοχή της Χριστιάνια, δέχεται κατά καιρούς την επίσκεψη της αστυνομίας αλλά παρά τις απόπειρες να εκκενωθεί και να δωθεί για οικιστική και εμπορική ανάπτυξη κρατάει ακόμα γερά. Ίσως γιατί δεν είναι ένα γκέτο, αλλά ένας χώρος που στεγάζει σε μια έκταση συνολικά 350 στρεμμάτων ακτιβιστές αλλά και οικογένειες (850 μόνιμοι κάτοικοι), εναλλακτικές επιχειρήσεις, καλλιτέχνες και εκκεντρικούς τύπους και γενικά πλήθος δραστηριοτήτων. Το καθεστώς που επικρατεί στην περιοχή είναι μοναδικό: οι κάτοικοι της αυτόνομης αυτής κοινότητας αποφασίζουν μόνοι τους για τα θέματα που τους αφορούν, αλλά από την άλλη ένας ειδικός νόμος που ψηφίστηκε το 1989 «αφαιρεί» αυτή την περιοχή από την ευθύνη της αυτοδιοίκησης της Κοπεγχάγης και την μεταφέρει στο κεντρικό κράτος! Φυσικά όλη αυτή την περίοδο φιλοξενεί όχι μόνο διανομή “γευμάτων των κινημάτων” (κυρίως σούπες και άλλα φαγητά που μαγειρεύονται επί τόπου) αλλά και αψιμαχίες και μικρο-συγκρούσεις με την αστυνομία.

Την Δευτέρα 14/12 το βράδυ με την άφιξης μας εκεί βρεθήκαμε μάρτυρες των αψιμαχιών γύρω και σε κάποιο βαθμό μέσα στην Χριστιάνια μεταξύ αστυνομίας και νεαρών ατόμων. Μια εικόνα μάλλον …ασυνήθιστη: πάνοπλοι αστυνομικοί να έχουν περικυκλώσει με οχήματα και σκυλιά όλη την περιοχή της Χριστιάνια, ελικόπτερο να υπερίπταται και να ρίχνει τους προβολείς του μέσα στην περιοχή, δεκάδες εκατοντάδες άτομα να παίζουν ένα κρυφτούλι μεταξύ των κτιρίων, των μαγαζιών, των ποδηλάτων, δακρυγόνα να πέφτουν μέσα στις αυλές και τους κοινόχρηστους χώρους και τελικώς τα ΜΑΤ να καλούν με τηλεβόες τα χιλιάδες άτομα που βρίσκονταν εκείνη την ώρα μέσα στην Χριστιάνια να φύγουν. Μια εικόνα αρκετά σουρεαλιστική, ακτιβιστές ή και απλοί επισκέπτες να περνάνε κουβαλώντας συχνά τα ταξιδιωτικά σακίδια τους μέσα από «διαδρόμους» που είχαν σχηματίσει Δανοί ΜΑΤατζήδες με πλήρη εξοπλισμό, σκυλιά και πανίσχυρους προβολείς που σε τυφλώνουν. Αλλά τουλάχιστον δεν διακατέχονταν από την νευρικότητα που διαπιστώνει κανείς στους Έλληνες συναδέλφους τους.

Η μεγάλη πορεία «Δεν υπάρχει πλανήτης Β»

Το Σάββατο 12/12 πραγματοποιήθηκε μια από τις πιο εντυπωσιακές πορείες, ίσως η πιο μεγάλη που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ για περιβαλλοντικό θέμα. Οι αρχικές προβλέψεις ήταν για 40 χιλιάδες διαδηλωτές, οι προσδοκίες για 60. Τελικά πάνω από 100 χιλιάδες πολίτες από δεκάδες χώρες του κόσμου συμμετείχαν στην πρωτοφανή αυτή διαδήλωση στην Κοπεγχάγη την Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για το κλίμα.
Ήταν μια πολύχρωμη και ζωντανή πορεία, περισσότερο ένα καρναβάλι δρόμου παρά πορεία-παρέλαση από αυτές που συνηθίζονται στην Ελλάδα. Πράσινες αλλά και κόκκινες σημαίες, κίτρινα πλακάτ και μωβ μπαλόνια. Άρματα, ομάδες κρουστών, φορτηγά με soundsystems αλλά και σούπες για το κρύο. Κεντρικά συνθήματα: “There is no Planet B”, “Κλιματική δικαιοσύνη τώρα”, “Αλλάξτε πολιτικές, όχι το κλίμα”, “Η φύση δεν κάνει συμβιβασμούς”. Μόνο το βράδυ από το διαδίκτυο μάθαμε για τις πρωτοφανείς τακτικές της Δανέζικης αστυνομίας και τις χίλιες “προληπτικές” συλλήψεις με το πρώτο σπασμένο τζάμι στο πίσω μέρος της πορείας. Στην Ελλάδα κυρίως προβλήθηκαν κάποια επεισόδια, σε άλλες χώρες συζητούσαν για την μεγάλη κινητοποίηση των πολιτών.
Όλο αυτό το πολύχρωμο ανθρώπινο ποτάμι πήγε στο Συνεδριακό Κέντρο Bella Centre, έξι χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης όπου πραγματοποιείται από τις 7 Δεκεμβρίου η Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Και μια δεύτερη πορεία «Ανακτάμε τη δύναμη»

Την Τετάρτη 16/12 πραγματοποιήθηκε μια δεύτερη πορεία με σύνθημα «Κλιματική δικαιοσύνη» αλλά και «ανακτάμε τη δύναμη», ως έμπρακτη διαμαρτυρία για τον αποκλεισμό της κοινωνίας των πολιτών από τις εργασίες της Συνδιάσκεψης καθώς και για την αδυναμία υιοθέτησης μια δίκαιης, αποτελεσματικής και δεσμευτικής συμφωνίας για την προστασία του κλίματος, Σε 4000 άτομα υπολογίζονται όσοι/ες συμμετείχαν στην πορεία 4 χιλιομέτρων προς το Bella Centre. Ασφυκτική η πίεση της αστυνομίας. Και σε μας αλλά και σχεδόν σε όσους προσέρχονταν στο χώρο της συγκέντρωσης έγινε σωματικός έλεγχος από τις αστυνομικές δυνάμεις που είχαν αποκλείσει την περιοχή. Ελικόπτερο πετούσε συνεχώς πάνω από τη διαδήλωση ενώ όλη η περιοχή μέχρι το συνεδριακό κέντρο είχε αποκλειστεί από οχήματα της αστυνομίας, αστυνομικούς με σκυλιά, θηριώδεις ΜΑΤατζήδες.

Η διαδήλωση πολύχρωμη και πολυεθνική, με έντονη συμμετοχή Ιταλών, Λατινοαμερικάνων, Αμερικανών και Βορειοευρωπαίων ακτιβιστών. Με κρουστά, με το σύνηθες «φορτηγό» με soundsystems, ειρηνική αλλά και με μη-βίαιες πρακτικές αντιμετώπισης της πίεσης από τις ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, Μια δήλωση με συνθήματα αποκλειστικά στα αγγλικά για κλιματική δικαιοσύνη, για προστασία του πλανήτη αλλά και συνθήματα ενάντια στους ηγέτες που δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, αλλά και συνθήματα ενάντια στο «σύστημα».

Παρά το γεγονός ότι η διαδήλωση ήταν νόμιμη, ειρηνική και οι διαδηλωτές την περιφρουρούσαν οι ίδιοι, η αστυνομία συνέλαβε πάνω από 250 άτομα, πολλά από αυτά ηγετικές φυσιογνωμίες του παγκόσμιου κινήματος, μεταξύ των οποίων και τον πράσινο ευρωβουλευτή Ζ.Μποβέ.