Περιφερειακή ανάπτυξη και Ν Αιγαίο

15η ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ 

 

Ο

Ο Νίκος Χρυσόγελος, Περιφερειακός Σύμβουλος του «Οικολογικού Ανέμου» κι Ευρωβουλευτής των «Οικολόγων Πράσινων» μιλώντας κατά τη συζήτηση για τον Στρατηγικό Σχεδιασμό της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου - Ευρώπη 2020 στην 15^η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Ν Αιγαίου επισήμανε ότι χρειάζεται εμβάθυνση του διαλόγου, αυτοκριτική του πολιτικού προσωπικού για την αποτυχία επίτευξης της κοινωνικής συνοχής και σύγκλισης, παρά τα τεράστια ποσά που διατέθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και διαμόρφωση ενός σχεδίου Περιφερειακής Ανάπτυξης με πυλώνες τη βιωσιμότητα, την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση. Μόνο έτσι θα μπορέσει η περιφέρεια αφενός να συμμετάσχει στον διάλογο που βρίσκεται σε εξέλιξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τις πολιτικής κοινωνικής συνοχής και περιφερειακής ανάπτυξης αλλά και θα είναι σε θέση να αξιοποιήσει αποτελεσματικά τα εργαλεία περιφερειακής πολιτικής που θα διαμορφωθούν για το διάστημα 2014-2020. 

 

Αναλυτικά η τοποθέτηση του Νίκου Χρυσόγελου στη 15^η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου 

 

Ανάγκη για εμβάθυνση του διαλόγου και αυτοκριτική του πολιτικού προσωπικού

Η σημερινή συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο για τον «Στρατηγικό Σχεδιασμό της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου - Ευρώπη 2020» θα πρέπει να είναι η αφετηρία ενός ευρύτερου και βαθύτερου διαλόγου, γιατί το αντικείμενο της συνιστά ακριβώς τον κύριο ρόλο ύπαρξης της περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Ο διάλογος αυτός θα συμβάλλει ώστε:

- να αφομοιώσουμε όλοι μας την προβληματική που αναπτύσσεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο,

- να διαμορφώσουμε μια στρατηγική που να βασίζεται όχι απλώς στις δικές μας επιθυμίες αλλά και σε ρεαλιστικές δυνατότητες συμμαχιών για την από κοινού προώθηση προτάσεων στις διαμορφούμενες πολιτικές,

- να κάνουμε τις απαραίτητες αλλαγές στην οργάνωση της Περιφέρειας και

- να προσαρμόσουμε τις δομές της Περιφερειακής Αρχής, του Περιφερειακού Συμβουλίου και των νησιωτικών κοινωνιών στις νέες απαιτήσεις.

Στο διάλογο αυτό και στον βαθμό του εφικτού θα βοηθήσουμε και εμείς ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ αλλά και προσωπικά μέσω του νέου ρόλου μου ως ευρωβουλευτής, και μέσω της συμμετοχής μου στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης (REGI) - ως ένας από τους 4 αντιπροέδρους της, καθώς και μέσα από την Ομάδα των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο.

Θα πρέπει όμως, καταρχάς, να κάνουμε την αυτοκριτική μας - και κυρίως όσοι διαχειρίστηκαν τις δημόσιες υποθέσεις στο Νότιο Αιγαίο - για το γεγονός ότι δεν κατάφεραν να αξιοποιήσουν τόσο σημαντικούς πόρους όλες αυτές τις δεκαετίες, ώστε να επιτευχθεί η κοινωνική συνοχή και – τουλάχιστον - να υπάρξει μια αντικειμενική αποτίμηση της κατάστασης που βρίσκεται η περιφέρεια από άποψη σύγκλισης μεταξύ των νησιών αλλά και στο εσωτερικό των μεγάλων νησιών. Είναι λοιπόν όλο και περισσότερο φανερό ότι και το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης που προωθήθηκε απέτυχε. 

 

Διαβούλευση και Συνεργασία για να διαμορφωθεί ένα Σχέδιο Περιφερειακής Ανάπτυξης με πυλώνες τη βιωσιμότητα, την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση

Η επόμενη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου προτείνουμε να συνδυαστεί με μια ημερίδα διαβούλευσης για τα θέματα περιφερειακής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής στην οποία μπορούμε να προσκαλέσουμε και ειδικούς καθώς και συναδέλφους ευρωβουλευτές, και με τη δική μου βοήθεια. 

 

Η έγκαιρη και κατάλληλη προετοιμασία των περιφερειών για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014 -2020, είναι θέμα επιβίωσης αφού πλέον φαίνεται ότι δρομολογούνται σημαντικές αλλαγές στις ευρωπαϊκές πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης αλλά και συνοχής: 

 

- θα υπογράφονται Συμβόλαια Συνεργασίας με την ΕΕ με στόχο να αναγνωρίζονται καλύτερα οι ανάγκες και τα χαρακτηριστικά / ιδιαιτερότητες κάθε περιφέρειας,

- αλλάζουν οι κανονισμοί του Ταμείου Συνοχής και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης,

- δημιουργείται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θαλάσσιας κι Αλιευτικής Πολιτικής, ενώ προσαρμόζονται και τα υπόλοιπα ταμεία στους νέους άξονες ευρωπαϊκής πολιτικής υπό ένα κοινό Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Στρατηγικό Πλαίσιο. 

 

Οι αλλαγές αυτές στις κατευθύνσεις των πολιτικών και στους κανονισμούς των διαφόρων ταμείων είναι θέματα πολύπλοκα που συζητούνται αυτή την περίοδο στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο με στόχο μέχρι τα τέλη του 2012 να έχουν οριστικοποιηθεί.

Ανάμεσα στις αλλαγές αυτές που πρέπει να συζητήσουμε βασικές είναι:

• η υιοθέτηση νέων δεικτών περιγραφής της πραγματικής κατάστασης ως προς την βιωσιμότητα, τη συνοχή και την απασχόληση στις περιφέρειες,
• η στροφή από την «απορροφητικότητα» στο κριτήριο του αποτελέσματος και των επιδόσεων για την κατανομή των πόρων των πολιτικών συνοχής,
• η υιοθέτηση νέων εργαλείων, όπως το σύστημα κατανομής κινδύνου που συζητιέται να εφαρμοστεί για τις χώρες που εντάσσονται στον μηχανισμό δημοσιονομικής σταθερότητας, τα οποία πρέπει να επικεντρωθούν κυρίως σε έργα και προγράμματα που δημιουργούν θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο και ενισχύουν την τοπική οικονομία.

Στόχος αυτής της Ημερίδας Διαβούλευσης που προτείνουμε είναι να αποτελέσει την αφορμή ώστε η Περιφερειακή Αρχή και το Περιφερειακό Συμβούλιο να συνεργαστούν στενά με τους κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς και να διαμορφώσουν άμεσα σχέδιο περιφερειακής ανάπτυξης, με πυλώνες τη βιωσιμότητα, την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση. 

 

Η αντιμετώπιση της κρίσης και οι ευρωπαϊκές εξελίξεις στις πολιτικές συνοχής και περιφερειακής ανάπτυξης κάνουν υποχρεωτική την καλύτερη οργάνωση των Περιφερειών και την ενσωμάτωσή τους στην ευρωπαϊκή διαδικασία, ώστε να μπορούν να επωφεληθούν όλες οι περιοχές, ιδιαίτερα οι νησιωτικές κι ορεινές και γενικότερα όσες αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα συνοχής. Στα πλαίσια της καλύτερης οργάνωσης προτείνουμε για την περιφέρεια Ν Αιγαίου:

(α) Ενδυνάμωση της συνεργασίας με άλλες Περιφέρειες σε θέματα οργάνωσης. Στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσαμε να έχουμε συνεργασία με την ελληνογερμανική συνεργασία περιφερειών, δήμων και πολιτών.

(β) Δημιουργία υπηρεσιακής δομής στην Περιφέρεια όχι απλώς για τα περιφερειακά προγράμματα αλλά για την ενασχόληση με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις σε θέματα ευρωπαϊκής περιφερειακής ανάπτυξης.

(γ) Δημιουργία στο Περιφερειακό Συμβούλιο μιας ad hoc επιτροπής για θέματα ευρωπαϊκών πολιτικών, περιφερειακής ανάπτυξης και συνοχής

(δ) Δημιουργία ενός Ταμείου Συνοχής στο εσωτερικό της περιφέρειάς μας με στόχο να συμβάλλει στη μείωση του χάσματος που υπάρχει μέσα στην περιφέρεια Ν Αιγαίου

Θα ήταν, επίσης, καλό να συμμετάσχει εκπρόσωπος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου στην ημερίδα διαβούλευσης που οργανώνει η ομάδα των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο, την Πέμπτη 8/3, με τη συμμετοχή 23 εκπροσώπων κοινωνικών φορέων από διάφορες χώρες με θέμα ακριβώς το μέλλον των πολιτικών συνοχής και περιφερειακής ανάπτυξης. Θα είμαι και εγώ εισηγητής στην ενότητα των πολιτικών συνοχής.

Θέλω τέλος να επισημάνω ότι αν δεν υπάρχουν κατάλληλες δομές και πολιτικές είναι αδύνατον να αξιοποιηθούν πόροι που είναι διαθέσιμοι. Αναφέρω μερικά παραδείγματα:

• Διαχείριση απορριμμάτων: με τη δημιουργία θέσεων εργασίας μέσα από την αξιοποίηση πόρων από ΕΣΠΑ αλλά και ΕΚΤ, αρκεί να μην σπαταλιούνται σε κακά σχεδιασμένα προγράμματα
• Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση με κονδύλια ύψους 500.000.000 – περίπτωση ναυπηγείου Δανίας, ναυπηγείων Γκνανσκ που μπόρεσαν να αξιοποιήσουν ευρωπαϊκούς πόρους για την αντιμετώπιση της ανεργίας των εργαζομένων στον ναυπηγο-επισκευαστικό κλάδο
• Προγράμματα απασχόλησης νέων, με προϋπολογισμό για την Ελλάδα περίπου 4,3 δισ ευρώ, θέμα για το οποίο υποβάλαμε ερώτηση στο ευρωκοινοβούλιο

Μακροπεριφέρεια ΝΑ Μεσογείου. Είμαστε υπέρ της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ γειτονικών περιφερειών από χώρες της περιοχής, αξιοποιώντας και την εμπειρία του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον ιδιαίτερα σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και προώθησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, βιώσιμης διαχείρισης της αλιείας, προστασίας κι αποκατάστασης της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, διαχείρισης υδατικών πόρων κα. Ας μην ξεχνάμε ότι περιφέρειες που συνεργάζονται σήμερα μεταξύ τους από την Γαλλία, τη Γερμανία, το Βέλγιο ή την Ολλανδία ή ακόμα και οι χώρες που συμμετέχουν σήμερα στην ΕΕ, μετείχαν πριν από μερικές μόλις δεκαετίες σε αντίπαλα στρατόπεδα και πλήρωσαν υψηλό φόρο αίματος με την ίδια τη ζωή εκατοντάδων εκατομμυρίων πολιτών τους στους 2 παγκόσμιους πολέμους. Ας διαμορφώσουμε, λοιπόν, μια ρεαλιστική στρατηγική αλλά με όραμα για το πώς θα θέλαμε να είναι η γειτονιά μας, με τη δική μας παρέμβαση, μετά από 20-30 χρόνια.

Προτάσεις και πρωτοβουλίες μας για την ουσιαστική ενσωμάτωση της νησιωτικότητας στις ευρωπαϊκές πολιτικές

Προκειμένου η νησιωτικότητα να αποτελέσει στοιχείο κάθε ευρωπαϊκής πολιτικής προϋποτίθεται σαφής στρατηγική και ουσιαστική παρέμβαση των νησιωτικών περιφερειών στις ευρωπαϊκές εξελίξεις και διεργασίες. Ποια είναι για παράδειγμα η νησιωτική διάσταση στο εργαλείο “συνδέοντας την Ευρώπη” που μάλιστα λαμβάνει και 10 δις σε σύνολο προϋπολογισμού 50 δις από το ταμείο συνοχής, αν δε συμπεριλάβει και τη σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική Ευρώπη; 

 

Σχετικά θα ήθελα να ενημερώσω ότι έχουμε αναλάβει, μαζί με άλλον έναν συνάδελφο ευρωβουλευτή από τους πράσινους, μια πρωτοβουλία για να δημιουργηθεί μια ομάδα ευρωβουλευτών που θα ενεργοποιηθούν για τα θέματα των νησιωτικών κοινωνιών και την ενδυνάμωση της συνεργασίας με τις υπόλοιπες νησιωτικές περιφέρειες.

Θα ήθελα επίσης να ενημερώσω και να καλέσω την Περιφέρεια και τους Περιφερειακούς Συμβούλους να συμμετάσχουν σε δυο πρωτοβουλίες που οργανώνω ως ευρωβουλευτής αλλά αφορούν και στην περιφέρειά μας:

- Εκδήλωση με θέμα: «Συνεργατικές εταιρίες παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ», 7-8/3 στις Βρυξέλλες, με στόχο να βοηθήσει με μεταφορά εμπειριών και πληροφοριών για καλές πρακτικές, χρηματοδοτικά εργαλεία, ευρωπαϊκές πολιτικές.

- Διαβούλευση με θέμα «Ναυπηγεία και δυνατότητες συμπληρωματικής παραγωγής πράσινων τεχνολογιών» που οργανώνεται με συνεργασία μου με τα τρία Επιμελητήρια του Πειραιά, το Σάββατο 10 Μαρτίου, ενώ ημερίδα για το ίδιο θέμα οργανώνω και στις Βρυξέλλες, σε συνεργασία με δύο πράσινους ευρωβουλευτές, στις 27-28 Ιουνίου.