Παραγωγή ενέργειας από μικρούς παραγωγούς και συνεταιρισμούς

«Κοινωνικές-Συμμετοχικές Επιχειρήσεις και Ανανεώσιμες Πηγες Ενέργειας»:

Ένα άλλο ενεργειακό μέλλον είναι εφικτό!

Επίσκεψη εργασίας στις Βρυξέλλες που διοργάνωσε ο Νίκος Χρυσόγελος

• Σήμερα υπάρχουν 2 εκατομμύρια παραγωγοί ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές στη Γερμανία (μικροί παραγωγοί, κατοικίες, συνεταιρισμοί, συμμετοχικές εταιρίες), όχι μόνο οι 4 μεγάλες εταιρίες.
• Το Güssing της Αυστρίας μια πόλη που μαράζωνε κοινωνικά, οικονομικά και πληθυσμιακά, κατάφερε να σταματήσει τη φυγή του πληθυσμού της και να τον αυξήσει από 500 σε 3764 άτομα, να δημιουργήσει 1100 νέες θέσεις εργασίας, να προσελκύσει 50 νέες εταιρείες και ν' αξιοποιήσει τα τοπικά κεφάλαια, κυρίως χάρη στην ανάπτυξη μονάδων αξιοποίησης τοπικά παραγόμενης βιομάζας για ηλεκτρισμό, θέρμανση και καύσιμα, με 71% ενεργειακή αυτάρκεια. Παράλληλα, διασφάλισε σταθερές, χαμηλές τιμές για την θέρμανση των κατοίκων τη στιγμή που οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης εκτοξεύονταν.
• Στην Συνομοσπονδία Γερμανικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων συμμετέχουν 5400 επιχειρήσεις που έχουν 18 εκατομμύρια μέλη. Πολλές από τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις παράγουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές.
• Πολλές από τις συνεταιριστικές-συμμετοχικές εταιρίες που συμμετέχουν στην ευρωπαϊκή συνομοσπονδία ενεργειακών συνεταιρισμών και μικροπαραγωγών ΑΠΕ REScoop.eu έχουν προϊστορία από 20 έως και 100 χρόνων.
• Μέσα σε λίγες εβδομάδες μια ομάδα γερμανών φοιτητών που δημιούργησε ένα συνεταιρισμό παραγωγής ενέργειας συγκέντρωσε από φοιτητές – μικρομετόχους 400.000 ευρώ για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων παραγωγής ενέργειας στο πανεπιστήμιο τους.

Αυτά είναι μερικά από τα εντυπωσιακά στοιχεία που περιέχονταν στις εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στην ημερίδα με θέμα «Κοινωνικές-συνεταιριστικές επιχειρήσεις και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» που διοργάνωσε στο Ευρωκοινοβούλιο ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, Νίκος Χρυσόγελος την Πέμπτη 8 Μαρτίου, με μεγάλη προσέλευση κόσμου τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Ευρώπη.

Στόχος της ημερίδας ήταν να φέρει ομάδες πολιτών, επαγγελματικές ενώσεις, φορείς της αυτοδιοίκησης, επιστήμονες κ.α. που είτε έχουν ξεκινήσει, είτε ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε κοινωνικές-συμμετοχικές επιχειρήσεις για αξιοποίηση ΑΠΕ, σε επαφή με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο σε ευρωπαïκό επίπεδο, την πλούσια εμπειρία από παρόμοιες επιχειρήσεις σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, καθώς και τις πιθανές πηγές και μηχανισμούς χρηματοδότησης για τέτοιες προσπάθειες. Στην ημερίδα μίλησαν ειδικοί από όλους τους παραπάνω τομείς αναδεικνύοντας, τις δυνατότητες και τα δομικά πλεονεκτήματα των κοινωνικού-συνεταιριστικού μοντέλου τόσο για την προώθηση της αποκεντρωμένης παραγωγής ΑΠΕ όσο και για τη μεγιστοποίηση των οικονομικών και περιβαλλοντικών ωφελειών για τις τοπικές κοινωνίες. Στην 30μελή αντιπροσωπεία από την Ελλάδα συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι από το Νότιο Αιγαίο, όπως ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων κ Γιάννης Ρούσσος, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Σίφνου κ Κώστας Σούλης, ο αντιδήμαρχος Δήμου Μήλου Στυλιανός Τσιριγοτάκης, το μέλος του ΔΣ Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου και του Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Γυναικών κα Μαριτάνα Αλακιώτου – Ανθοπούλου, ο αναπληρωτής καθηγητής στο πανεπιστήμιο Αιγαίου Θοδωρής Λίλας και το μέλος της γραμματείας του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ Δημήτρης Γρηγοριάδης. 

 

Νωρίτερα οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση σχετικά με τον Οδικό Χάρτη για την Ενέργεια για το 2050 που διοργάνωσαν οι Πράσινοι και παρενέβησαν με
ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις, ενώ την προηγούμενη μέρα, η ομάδα των επισκεπτών παρακολούθησε την ημερίδα των Πρασίνων για τις συνέπειες και τα διδάγματα από την πυρηνική καταστροφή της Φουκοσίμα στην Ιαπωνία.

 

«Η ανταπόκριση στην πρόσκλησή μας από όλα τα μέρη της Ελλάδας, αυτοδιοικητικών, επιστημόνων, εκπροσώπων επιμελητηρίων, και φορέων πολιτών είναι πραγματικά ενθαρρυντική για την προώθηση της ιδέας της αποκεντρωμένης ανάπτυξης ΑΠΕ με ουσιαστική κοινωνική συμμετοχή», δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος. «Σε μια περίοδο δριμείας επίθεσης στην περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα, η δημιουργία κοινωνικών-συμμετοχικών εταιρειών θα συμβάλλει τόσο στη διείσδυση των ΑΠΕ που τόσο έχει ανάγκη η χώρα, όσο και στην καταπολέμηση της ανεργίας και στην προώθηση υπεύθυνων οικονομικών δραστηριοτήτων. Με κινητοποίηση τοπικών φορέων και του δημιουργικού ανθρώπινου δυναμικού, καλή οργάνωση και συνεργασία με φορείς από διάφορες χώρες, ακόμα και κάτω από τις ασφυκτικές συνθήκες που βιώνει η Ελλάδα, είναι δυνατόν να λέμε σε μερικά χρόνια ότι και στην Ελλάδα υπάρχουν πόλεις σαν το Γκίσινγκ της Αυστρίας με ενεργειακή αυτάρκεια βασισμένη σε τοπικές ΑΠΕ πάνω από το 70% και με χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας από ΜΜΕ και συνεταιρισμούς. Οι συμμετοχές στην ομάδα επισκεπτών ανθρώπων που ήδη έχουν ξεκινήσει τέτοιες προσπάθειες στη χώρα μας, αποτελούν πηγή έμπνευσης και αισιοδοξίας. Παρά την σημερινή εξάρτηση της Ελλάδας από το πετρέλαιο και το λιγνίτη, ένα άλλο ενεργειακό μέλλον είναι εφικτό και μια κοινωνική οικονομία είναι ρεαλιστική!» 

 

Δείτε τη σύντομη συνέντευξη που παραχώρησε ο Νίκος Χρυσόγελος στην ERTworld:

http://www.youtube.com/watch?v=DdnCDD7TZdA&context=C4e0af30ADvjVQa1PpcFNfzmG8d7cfKxHOFjmZAViE90s49ymULXM=

Δείτε τη σύντομη συνέντευξη που παραχώρησε ο Βασίλης Μπέλλης, διευθυντής της Αναπτυξιακής Καρδίτσας, στην Ertworld:

http://www.youtube.com/watch?v=KKH785EueEc&context=C475e99dADvjVQa1PpcFNfzmG8d7cfKxDu8jeLaM3k0BehSoGVsCg=

Αναλυτικά 

 

Ο Tom Howes, αναπληρωτής διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της ΕΕ, παρουσίασε την παρούσα διείσδυση ΑΠΕ στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αναφέρθηκε τόσο στην τρέχουσα ενεργειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και στα βασικά στοιχεία του Οδικού Χάρτη για την Ενέργεια το 2050. (Διαβάστε την εισήγηση) 

 

O Mathieu Fichter από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ τόνισε την έμφαση που δίνεται στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020 στην εξοικονόμηση ενέργειας και την ανάπτυξη των ΑΠΕ μέσα από την δέσμευση κονδυλίων τόσο του Tαμείου Συνοχής όσο και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης προς την κατεύθυνση μιας οικονομίας χαμηλού άνθρακα. (Διαβάστε την εισήγηση)

Ο Dirk Vansintjan, πρόεδρος της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας ενεργειακών συνεταιρισμών και μικροπαραγωγών ΑΠΕ REScoop.eu, παρουσίασε τα έργα ΑΠΕ τα οποία έχουν υλοποιηθεί από το συνεταιρισμό από το 1991 έως σήμερα καθώς επίσης και τα μελοντικά σχέδια, και τα οποία περιλαμβάνουν ποικιλία μικρών υδροηλεκτρικών, αιολικών καθώς και φωτοβολταϊκών συστημάτων. Τόνισε επίσης το μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα της συνεταιριστικής επιχείρησης που εξυπηρετεί 32.000 πελάτες κι έχει επιτύχει πέρα από το μειωμένο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος για τους πελάτες της και εξοικονόμηση ενέργειας 25% συγκριτικά με τα επίπεδα κατανάλωσης του 2006. (Διαβάστε την εισήγηση).

Ο Horst Kluttig, εκπρόσωπος του δημοτικού αιολικού πάρκου στο Άαχεν της Γερμανίας μίλησε για τη λειτουργία του πάρκο αυτού που δίνει έμφαση στη διαφάνεια αλλά και στο συγχρονισμό παραγωγής-ζήτησης και εξέφρασε την άποψη ότι το μέλλον βρίσκεται στην αποκεντρωμένη ανάπτυξη ΑΠΕ από μικρούς παραγωγούς, κάτι το οποίο δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτό ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι στη Γερμανία σήμερα υπάρχουν 2 εκατομμύρια παραγωγοί ενέργειας αλλά χρειάζονται πολύ περισσότεροι και περιέγραψε τις βασικές προυποθέσεις για να καταστεί κάτι τέτοιο εφικτό. (Διαβάστε την εισήγηση)

Ο Joachim Hacker παρουσίασε τα εντυπωσιακά αποτελέσματα από την προώθηση ΑΠΕ μέσα από συνεταιριστικά-δημοτικά σχήματα στην κωμόπολη του Güssing της Αυστρίας με πληθυσμό 3764 κατοίκων. Ξεκινώντας από μια κατάσταση με πολύ υψηλά επίπεδα ανεργίας και μετανάστευσης και χαμηλά εισοδήματα έφτασε, κυρίως χάρη στην ανάπτυξη μονάδων αξιοποίησης τοπικά παραγόμενης βιομάζας για ηλεκτρισμό, θέρμανση και καύσιμα, σε 71% ενεργειακή αυτάρκεια, 1100 νέες θέσεις εργασίας και 50 νέες εταιρείες καθώς και χαμηλές τιμές για την θέρμανση των κατοίκων τη στιγμή που οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης εκτοξεύονταν. (Διαβάστε την εισήγηση) 

 

Ο Timo Gensel μηχανικός, ειδικός σύμβουλος Συνεταιρισμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη Γερμανία παρουσίασε αναλυτικά παραδείγματα συνεταιριστικών επιχειρήσεων στη Γερμανία. Εξήγησε πως ο περιορισμός των αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων, η εξάρτηση από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και η συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο αποτελούν κινητήριο δύναμη για αποκεντρωμένη παραγωγή ΑΠΕ, μια βασική έκφανση της οποίας είναι η παραγωγή μέσω συμμετοχικών εταιρειών όπου κάθε μέλος έχει μία ψήφο, το οικονομικό ρίσκο των συμμετεχόντων είναι ελαχιστοποιημένο και η συμμετοχή πολιτών συνεισφέρει στην αποδοχή των ΑΠΕ. (Διαβάστε την εισήγηση) 

 

Η Βασιλεία Αργυράκη, υπεύθυνη για προγράμματα ΑΠΕ στη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της ΕΕ, παρουσίασε το πρόγραμμα Intelligent Energy Europe της Ευρωπαïκής Επιτροπής και συγκεκριμένα παραδείγματα από αυτό που στόχο έχουν τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την προώθηση των ΑΠΕ μέσω της δημιουργίας ευνοïκών συνθηκών αγοράς και της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων φορέων. (Διαβάστε την εισήγηση).

H Maud Skäringer, αναλυτής πολιτικής στη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ, περιέγραψε την κατανομή κονδυλίων των ταμείων συνοχής συνολικού ύψους 9.3 δις ευρώ που προορίζονται για εξοικονόμηση ενέργειας και ανάπτυξη συστημάτων ΑΠΕ, όπου τη μερίδα του λέοντος έχει η εξοικονόμηση ενέργειας με περίπου 4.6 δις και ακολουθούν η βιομάζα με 1.8 δις, η γεωθερμική και υδροηλεκτρική ενέργεια με 1.1 δις, τα φωτοβολταïκά με 1 δις και τα αιολικά με 787 εκατομμύρια ευρώ. Παρόλα αυτά ο ρυθμός ένταξης έργων σε αυτά τα προγράμματα ειδικά για τις ΑΠΕ, παραδείγματα των οποίων παρουσίασε αναλυτικά, είναι σημαντικά μικρότερος συγκριτικά με το μέσο ρυθμό ένταξης έργων στο Ταμείο Συνοχής. (Διαβάστε την εισήγηση).

Ο Pe Verhoeven, σύμβουλος πολιτικής στην Ευρωπαïκή Τράπεζα Επενδύσεων, έδωσε πρώτα μια γενική περιγραφή του τρόπου λειτουργίας της ΕΤΕ, κατόπιν παρουσίασε τους 5 ειδικούς στόχους και τα αντίστοιχα αποτελέσματα της ΕΤΕ σε ό,τι αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας και την προώθηση των ΑΠΕ και τέλος ανέλυσε τα χρηματοδοτικά εργαλεία και συμβουλευτικές υπηρεσίες που προσφέρει η ΕΤΕπ για να ενισχύσει έργα εξοικονόμησης ενέργειας και ΑΠΕ. (Διαβάστε την εισήγηση).

Ο Andreas Kappes από τη Συνομοσπονδία Γερμανικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (DGRV) παρουσίασε ορισμένα βασικά δεδομένα σχετικά με τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις παγκοσμίως, καθώς και τα βασικά πλεονεκτήματα του συνεταιριστικού επιχειρηματικού μοντέλου με πρώτιστο τη διαφάνεια και τη δημοκρατικότητα στη λήψη αποφάσεων. Στη συνέχεια εστίασε στους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και στα εναλλακτικά επιχειρηματικά μοντέλα με τα οποία είναι εφικτή η διοχέτευση κεφαλαίων σε συνεταιριστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις ΑΠΕ, κάνοντας ταυτόχρονα και μια σύντομη περιγραφή της DGRV στη Γερμανία που αποτελείται από περίπου 5400 επιχειρήσεις που με τη σειρά τους έχουν 18 εκατομμύρια μέλη. (Διαβάστε την εισήγηση). 

 

Οι συμμετέχοντες εκπρόσωποι συνεταιρισμών εξέφρασαν την διάθεσή τους να μεταφέρουν την εμπειρία τους και να στηρίξουν ανάλογες προσπάθειες που θα αναπτυχθούν στην Ελλάδα. Παρόμοια ημερίδα σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα μέσα τους επόμενους μήνες από τον ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Νίκο Χρυσόγελο.