Διαβούλευση για τα ναυπηγεία - προτάσεις για αντιμετώπιση κρίσης

«Προτάσεις αντιμετώπισης της ανεργίας

στη ναυπηγοεπισκευή με αξιοποίηση και κατασκευών σε πράσινους τομείς και καινοτόμες κατασκευές»

Ημερίδα Διαβούλευσης με πρωτοβουλία του Ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Νίκου Χρυσόγελου

Με συμμετοχή μεγάλου αριθμού εκπροσώπων φορέων αλλά και ιδιωτών επιχειρηματιών και εργαζομένων πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 10 Μαρτίου ημερίδα διαβούλευσης με θέμα «Προτάσεις αντιμετώπισης της ανεργίας στη ναυπηγοεπισκευή με αξιοποίηση και κατασκευών σε πράσινους τομείς και καινοτόμες κατασκευές». Η ημερίδα συνδιοργανώθηκε από το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιώς και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Πειραιώς, με βάση την πρωτοβουλία του Ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Νίκου Χρυσόγελου για διαβούλευση των φορέων και παρέμβαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την στήριξη του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου.

Τα συμπεράσματα της ημερίδας θα υποβληθούν από το Νίκο Χρυσόγελο, στα πλαίσια πρωτοβουλίας – παρέμβασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη στήριξη του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 27 και 28 Ιουνίου 2012, με συμμετοχή εκπροσώπων ελληνικών φορέων, στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και νησιωτικών φορέων από άλλες χώρες.

Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά: «Η κρίση στην ελληνική ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία έχει οδηγήσει στην ανεργία το 95% των εργαζομένων, με το 90% των εργασιών να έχει φύγει από τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Χρειάζεται ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο με στροφή στην πράσινη τεχνολογία και οικονομία καθώς και μια συντονισμένη προσπάθεια να αντιμετωπιστούν ολιστικά οι δομικές αλλαγές που συντελούνται στον χώρο της ναυπηγοεπισκευής. Η στροφή της οικονομίας σε πράσινες κατευθύνσεις και στην καινοτομία πρέπει να είναι το κύριο εργαλείο δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και κοινωνικά χρήσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων. Η Ημερίδα Διαβούλευσης και η παρέμβαση στο Ευρωκοινοβούλιο για στήριξη της στροφής των ναυπηγείων προς πράσινες και καινοτόμες κατασκευές (περιβαλλοντικά αποτελεσματικά πλοία, εξαρτήματα - τμήματα πράσινης τεχνολογίας για ΑΠΕ κ.ά.) εντάσσεται σε μια σειρά από πρωτοβουλίες μου ως Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων για μεταρρύθμιση και αναζωογόνηση κρίσιμων τομέων της οικονομίας και αναπροσανατολισμό των πόρων με στόχο την δημιουργία και τη διατήρηση θέσεων εργασίας που θα στοχεύουν ταυτοχρόνως στη βελτίωση του περιβάλλοντος και στην κοινωνική συνοχή».

Αναλυτικά για την ημερίδα διαβούλευσης:

Ο Νίκος Χρυσόγελος, στην ομιλία του αναφέρθηκε αναλυτικά:

- στην κρίση στην ελληνική ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία που έχει οδηγήσει στην ανεργία το 95% των εργαζομένων, με το 90% των εργασιών να έχει φύγει από τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, καθώς και στην ανάγκη για ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο με τη στροφή στην πράσινη τεχνολογία και οικονομία καθώς και για μια συντονισμένη προσπάθεια για να αντιμετωπιστούν ολιστικά οι δομικές αλλαγές που συντελούνται στον χώρο της ναυπηγοεπισκευής,

- στις πρωτοβουλίες που μπορούν αναληφθούν για την αναζωογόνηση του κλάδου και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας, μέσα από συνέργιες μεταξύ φορέων (επιμελητήρια, επαγγελματίες, εργαζόμενοι, περιφέρειες, πανεπιστήμια), αξιοποιώντας και τις δυνατότητες που υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο για χρηματοδοτήσεις.

Ο Νίκος Χρυσόγελος αναφέρθηκε στην ανάγκη να διαμορφωθεί μέσα από διάλογο ένα κοινό και συγκεκριμένο σχέδιο, με πρωτοβουλίες, χρονοδιαγράμματα και στόχους που θα δώσει τη δυνατότητα να αναπτυχθούν υπηρεσίες υψηλής ποιότητας με δεδομένο ότι ο κλάδος δεν μπορεί να ανταγωνιστεί το χαμηλό κόστος άλλων ναυπηγείων (Τουρκία, Ρουμανία, Άπω Ανατολή). Η απόκτηση τεχνογνωσίας και η κατάλληλη προετοιμασία, μπορεί να προέλθει μέσα και από τη συνεργασία με ελληνικά πανεπιστήμια αλλά και με άλλους ευρωπαϊκούς φορείς. Οι τομείς δραστηριοποίησης των ναυπηγείων μπορεί να αφορούν σε τρία επίπεδα:

(α) Αναζωογόνηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων του κλάδου (ναυπηγοεπισκευή), κάτι όμως που απαιτεί αποτελεσματική κεντρική διοίκηση και αλλαγές σε επίπεδο προωθούμενων πολιτικών, που δεν εξαρτώνται μόνο από τους φορείς του κλάδου, καθώς και συμφωνία για συνθήκες εργασιακής ειρήνης.

(β) Προετοιμασία για στροφή του κλάδου σε κατασκευές πλοίων που θα ανταποκρίνονται στις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για μειωμένες εκπομπές οξειδίων του αζώτου, οξειδίων του θείου και διοξειδίου του άνθρακα αλλά και στις ανάγκες σύνδεσης των νησιών με σύγχρονα και κατάλληλα πλοία. Μια τέτοια κατεύθυνση απαιτεί στενή συνεργασία με τις νησιωτικές περιφέρειες.

(γ) Προσθήκη δίπλα στις παραδοσιακές δραστηριότητες των ναυπηγείων νέων, συμπληρωματικών προϊόντων και υπηρεσιών πράσινης καινοτομίας και τεχνολογίας, όπως κατασκευή και συντήρηση πλωτών και κινητών υπεράκτιων κατασκευών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συστημάτων αφαλάτωσης με χρήση ΑΠΕ κα

Ο Νίκος Χρυσόγελος παρουσίασε επιτυχημένα παραδείγματα ανάπτυξης πράσινης τεχνολογίας από ναυπηγεία σε άλλες χώρες (όπως στο Γκντάνσκ –Πολωνία, στο Αμβούργο – Γερμανία, στη Σκωτία, τον Καναδά, και τη Νότια Κορέα). Αναφέρθηκε, επίσης, στις δυνατότητες χρηματοδότησης ερευνητικών και κατασκευαστικών προγραμμάτων πχ για παραγωγή πλοίων με χαμηλές εκπομπές αερίων ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου, παραγωγή περιβαλλοντικά αποδοτικών πλοίων ή πλωτών συστημάτων ΑΠΕ, επανένταξης ανέργων στην αγορά εργασίας κα. Οι δραστηριότητες αυτές θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν με δεδομένο ότι:

- Η Επιτροπή με την πρόσφατη Λευκή Βίβλο για τις Μεταφορές στηρίζει την παραγωγή πλοίων με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και χρηματοδοτεί ερευνητικά προγράμματα στα οποία συμμετέχουν ναυπηγεία και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη ναυπηγοεπισκευή με αξιοσημείωτο ποσοστό συμμετοχής μικρομεσαίων επιχειρήσεων.¹ Τα προγράμματα αυτά θέτουν τις βάσεις για την υλοποίηση καινοτόμων ιδεών και την παραγωγή τεχνογνωσίας για νέες πράσινες τεχνολογίες.

- Επενδύσεις για την μετατροπή της παραγωγής των ναυπηγείων και ιδιαίτερα για την παραγωγή περιβαλλοντικά αποδοτικών πλοίων δικαιούνται χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, σύμφωνα με τη νέα πολιτική δανεισμού μεταφορών.²

- Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση ενεργοποιείται από την Επιτροπή έπειτα από αίτηση κράτους-μέλους για να παρέχει αρωγή στους εργάτες που υποφέρουν από τις επιπτώσεις των μεγάλων δομικών αλλαγών στο νεοφιλελεύθερο μοντέλο του παγκόσμιου εμπορίου. Το Ταμείο διέθεσε πόρους 14.18 εκ ευρώ μετά από αίτηση της Δανίας για να επανεντάξει στην αγορά εργασίας των εργατών του ναυπηγείου Odense Steel Shipyard που έχασαν τη δουλειά τους εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.

- Από το «Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων» μπορεί να χρηματοδοτηθεί η επανένταξη στην αγορά εργασίας, με σωστό όμως σχεδιασμό προς όφελος των ανέργων. (8.000.000 ευρώ)

- Πόροι μπορεί, επίσης, να προέλθουν το Ταμεία Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, τον επαναπρογραμματισμό των αδιάθετων πόρων του ΕΣΠΑ αλλά και νέες χρηματοδοτήσεις που θα κατευθυνθούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας για νέους.

Ας σημειωθεί επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με ανακοίνωση της στις 7/12/2011, άλλαξε τον κανονισμό ανταγωνιστικότητας όσον αφορά τις κρατικές επιδοτήσεις στην ναυπηγική βιομηχανία και από την 1/1/2012 τις επιτρέπει για 2 χρόνια. Συγκεκριμένα, το πεδίο εφαρμογής επεκτείνεται και περιλαμβάνει επιχορηγήσεις για την καινοτομία και την κατασκευή πλωτών και κινητών υπεράκτιων κατασκευών όπου αποσαφηνίζεται η χρήση τους για εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.³

Ακολούθησαν παρεμβάσεις από καθηγητές ελληνικών πανεπιστημίων σχετικά με τις δυνατότητες υποστήριξης της στροφής των ναυπηγείων σε πράσινες τεχνολογίες. Παρουσιάσεις έγιναν από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Νικήτας Νικητάκος -Τμήμα Ναυτιλίας), το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο (Λυρίδης Δημήτρης –Τμήμα Ναυπηγών και Γαντές Χάρης -Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών) και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Η συζήτηση διαβούλευσης, που συντονίστηκε από τον δημοσιογράφο Γιώργο Σκορδίλη, περιέλαβε το θέμα της καινοτομίας και της στροφής σε πράσινες επενδύσεις, κρίσιμα θέματα της σημερινής συγκυρίας στο χώρο της ναυπηγοεπισκευής, αλλά και τις πολιτικές και πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν από την Κυβέρνηση, τον ΟΛΠ, τους εκπροσώπους εργοδοτών και εργαζομένων για την ανασυγκρότηση της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης και την αντιμετώπιση της ανεργίας. Πιο αναλυτικά παρουσιάστηκαν απόψεις και προτάσεις από:

- εκπροσώπους του δύο Επιμελητηρίων Πειραιά - Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού (από τους προέδρους Γιώργο Μπενέτο κι Αδριανό Μιχάλαρο, αντιστοίχως, και τα μέλη Βασίλη Κανακάκη και Νίκο Αποστολέλλη),

- εκπροσώπους της Ομοσπονδίας Εργοδοτικών Ενώσεων Επιχειρήσεων Ναυπήγησης & Επισκευής Πλοίων Πειραιά (Δημήτρης Μεταξάς και Βασίλης Κανακάκης), του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ναυπηγοεπισκευαστικών Επιχειρήσεων Περάματος (Στέφανος Ρισσάκης), της Ομοσπονδίας Ναυτικών Πρακτόρων (Κώστας Αδαμόπουλος), του Συνδικάτου Μετάλλου (Παναγιώτης Καραγιαννάκης) και της Ένωσης Σιδηροβιοτεχνών Πειραιά (Σταύρος Κασιδιάρης).

- εκπροσώπους του ΔΣ της ΝΑΥΣΟΛΠ (Απόστολος Σίγουρας) και του Υπουργείου Ανάπτυξης (Αναστασία Τσώνου)

- ιδιώτες επιχειρηματίες του χώρου της Ναυπηγοεπισκευής (Αντώνης Αθανασόπουλος, Κλαίρη Περηφάνου)

- τους βουλευτές Γιάννη Πλακιωτάκη (τομεάρχη ναυτιλίας της ΝΔ), Παναγιώτη Μελά (ανεξάρτητο) και εκπροσώπους της Δημοκρατικής Συμμαχίας (Νατάσσα Βερυκοκκίδου) και της Δημοκρατικής Αριστεράς (Δημήτρη Ναυπλιώτη).

1 (2011). "Staying ahead of the wave: Towards greener, safer, and more competitive waterborne transportation." from http://ec.europa.eu/research/transport/pdf/waterborn_web.pdf

2 (2011). "European Investment Bank Transport Lending Policy." from http://www.eib.org/projects/publications/eib-transport-lending-policy.htm

3 (2011). "Πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιομηχανία ", from http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2011:364:0009:01:EL:HTML