Συνέντευξη στην Οικολογική Εφημερίδα

Η ΠΟΛΥΠΛΕΥΡΗ ΚΡΙΣΗ ΑΠΑΙΤΕΙ ΒΑΘΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ, ΟΧΙ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΙΔΙΑ

Ερώτηση Οικολογική Εφημερίδα: Εδώ και καιρό οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τους Οικολόγους Πράσινους να μπαίνουν στη Βουλή. Μπορείτε πράγματι να φέρετε κάτι διαφορετικό και γιατί να ψηφίσουν οι πολίτες ένα κόμμα σαν τους Οικολόγους Πράσινους;
Ν. Χρυσόγελος: Οι Οικολόγοι Πράσινοι συγκροτήθηκαν ως πολιτικός φορέας για να φέρουν τομές και αλλαγές στην πολιτική ζωή και τις προτεραιότητες της κοινωνίας. Η οικονομική, κοινωνική και κλιματική κρίση επιβεβαιώνουν ότι οι αλλαγές είναι απαραίτητες και πρέπει να είναι βαθιές. Η παρουσία μας στο πολιτικό σκηνικό πιέζει σοβαρά τα κόμματα να επανεξετάσουν τις θέσεις τους και να προσπαθήσουν να ανακαλύψουν τίτλους αλλά και περιεχόμενα που θέτουν στην πολιτική συζήτηση οι Οικολόγοι Πράσινοι. Ίσως το έχετε διαπιστώσει ότι, ήδη από τον Μάρτιο 2007 η απόφαση μας να συμμετάσχουμε στις εκλογές και η δημοσιοποίηση του Προγραμματικών Αλλαγών που επιδιώκουμε, εξαναγκάζει τα άλλα κόμματα να ανακαλύψουν ότι οι πράσινες/οικολογικές προτάσεις έχουν σημαντικό ποσοστό υποστηρικτών και ότι υπάρχει πλέον εκλογικό κόστος (που εκφράζεται και με διάθεση ψήφου προς τους Οικολόγους Πράσινους) για όποιους καταστρέφουν το περιβάλλον ή αδιαφορούν. Η οικονομική κρίση που ήρθε ως συνέχεια της οικολογικής κρίσης επιβεβαιώνει ότι ως κοινωνίες ακολουθήσαμε λάθος δρόμο και αν δεν προλάβουμε να αλλάξουμε ρώτα θα ναυαγήσουμε και τα θύματα θα είναι πολλά.

Τα κόμματα δεν ανελήφθησαν έγκαιρα την οικολογική κρίση που βάθαινε, ούτε καν την οικονομική κρίση. Περί άλλων τύρβαζαν. Δυστυχώς, όμως, τώρα ζούμε και μια βαθιά κοινωνική κρίση που απελευθέρωσε τις πιο καταστροφικές δυνάμεις και μεγάλα αποθέματα βίας. Χρειάζεται να μετατρέψουμε την οργή σε διάθεση διαλόγου για αλλαγές, την κρίση σε ευκαιρία για επίλυση των συσσωρευμένων και έντονων προβλημάτων, τα μέτρα για αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης σε εργαλείο για την προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος, την κοινωνική δυσαρέσκεια σε δύναμη για κοινωνικές αλλαγές που θα βελτιώνουν τη ζωή μας και όχι σε παράγοντα τελμάτωσης και αποσύνθεσης της κοινωνικής συνοχής.
Είναι γεγονός ότι μέχρι πρόσφατα η απουσία ενός πράσινου κόμματος με σημαντική επιρροή είχε ως αποτέλεσμα τα ελληνικά πολιτικά κόμματα να έχουν μείνει πολύ πίσω σε σχέση με τα ομόλογα τους ευρωπαϊκά πράσινα κόμματα. Ο «κίνδυνος» να μπουν οι Οικολόγοι Πράσινοι στη Ευρωβουλή και την Ελληνική Βουλή ταράζει τα τελματωμένα νερά, κινητοποιεί τα κόμματα που έβγαλαν από το συρτάρι το «οικολογικό» τους προφίλ δίπλα σε άλλα βέβαια προφίλ που έχουν. Η κυβέρνηση εσπευσμένα προσπαθεί να καλύψει πίσω από επικοινωνιακές κινήσεις μια άκρως καταστροφική πολιτική για το περιβάλλον, ενώ το ΠΑΣΟΚ ανακαλύπτει την «Πράσινη Ανάπτυξη». Χαιρόμαστε, λοιπόν, που η πολιτική συζήτηση αλλά και η αξιολόγηση των έργων των κομμάτων θα γίνεται σε ένα πεδίο που είναι πιο κοντά στις ανάγκες των πολιτών και το οποίο απαιτεί πλέον η βαθιά κρίση της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος, δηλαδή στο πεδίο των πράσινων προτάσεων.
Ερώτηση: Εντάξει, οι Οικολόγοι Πράσινοι είναι απαραίτητοι για να καταθέτουν πολιτικές προτάσεις, να προωθούν πράσινες λύσεις, να βοηθούν στην ωρίμαση θεμάτων που άλλες κοινωνίες έχουν αντιμετωπίσει εδώ και χρόνια, όπως είναι η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η ανακύκλωση, η βελτίωση της ζωής στις πόλεις. Αλλά το πολιτικό σύστημα σε τι μπορεί να επωφεληθεί από την παρουσία των Οικολόγων Πράσινων στη Βουλή;
Ν. Χρυσόγελος: Η κοινωνία συνεχίζει να μην εμπιστεύεται τα κόμματα εξουσίας και να μην θέλει να δώσει πλέον εν λευκώ σε κανένα κόμμα τη διαχείριση των υποθέσεων που επηρεάζουν τη ζωή μας. Γι αυτό επιδιώκουμε, ως Οικολόγοι Πράσινοι, να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση μιας νέας πολιτικής κουλτούρας και ενός νέου μοντέλου διακυβέρνησης, που θα στηρίζεται στον πολιτικό διάλογο, στη συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση και λήψη των αποφάσεων, στη διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών. Θα πρέπει να αλλάξει το πολιτικό σύστημα ριζικά. Να σταματήσουν οι αντιδικίες των κομμάτων για τα μικρά και ασήμαντα. Και να επανέλθει η πολιτική στην πρώτη της έννοια, στη σύνθεση προτάσεων και λύσεων για την πορεία της οικονομίας. Θα πρέπει να σταματήσει η μικρή και μεγάλη διαφθορά που απομυζά πόρους από την οικονομία αλλά και τα νοικοκυριά (πάνω από 1 δισεκατομμύρια Ευρώ ετησίως) και κοστίζει περιβαλλοντικά και ηθικά στην κοινωνία. Αυτές οι αλλαγές απαιτούν νέες δυνάμεις στην πολιτική. Οι Οικολόγοι Πράσινοι δεν έχουμε δεσμεύσεις με πελατειακά συμφέροντα ή ομάδες συμφερόντων που διαπλέκονται με την πολιτική εξουσία. Εκφράζουμε και δεσμευόμαστε από αξίες και αρχές, θέλουμε να συμβάλλουμε στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων στο σήμερα και όχι σε ένα αφηρημένο και μακρινό αύριο. Έχουμε μάθει ως ενεργοί πολίτες να ασκούμε κριτική αλλά και να επεξεργαζόμαστε και να καταθέτουμε προτάσεις, να διεκδικούμε λύσεις. Δεν είναι, λοιπόν, η συνεισφορά μας στην πολιτική και κοινωνική ζωή μόνο οι οικολογικές θέσεις και προτάσεις μας για το περιβάλλον, την οικονομία και τα κοινωνικά προβλήματα αλλά και η πίεση που μπορούμε να ασκήσουμε άμεσα με την εκλογή 8-12 βουλευτών των Οικολόγων Πρασίνων (με βάση τις δημοσκοπήσεις) και έμμεσα μέσω του πολιτικού κόστους που δημιουργείται (δηλαδή με την απώλεια ψήφων και αυτοδυναμίας από τα κόμματα που ευθύνονται για τη σημερινή κρίση).
Ερώτηση: Μήπως είσαστε λίγο Δον Κιχώτες; Πώς μπορείτε με ένα 3-5% να αλλάξετε τα άλλα κόμματα και το πολιτικό σύστημα;
Ν. Χρυσόγελος: Από την αρχή θέσαμε ως στόχο η δική μας αυτόνομη συγκρότηση και πορεία να συμβάλλει σε αλλαγές στους πολιτικούς συσχετισμούς και στη μετατόπιση της συζήτησης στις πραγματικές ανάγκες του τόπου. Χωρίς διάθεση αλαζονείας, πιστεύουμε ότι για να εξυγιανθεί το πολιτικό σύστημα και να αναβαθμισθεί η δημοκρατική λειτουργία χρειάζεται να αφαιρεθεί από τα κόμματα εξουσίας η αυταρέσκεια των μονοκομματικών κυβερνήσεων. Η εκλογή πράσινων βουλευτών είναι πιθανόν ότι κλείνει το δρόμο στην δυνατότητα σχηματισμού μονοκομματικών κυβερνήσεων. Οι πολίτες που δεν θέλουν λοιπόν να πάει χαμένη η ψήφος τους μπορούν να ενισχύσουν την προσπάθεια μας όχι μόνο για πράσινη στροφή της πολιτικής και της οικονομίας αλλά και για να τερματίσουμε το καθεστώς διαφθοράς που συνεπάγεται η αντίληψη που κυριαρχεί στα δύο κόμματα εξουσίας και σε ένα κομμάτι της κοινωνίας ότι το κράτος και η διοίκηση ανήκουν στο κάθε φορά πλειοψηφούν κόμμα το οποίο έχει δικαίωμα να «μοιράζει τη λεία στα δικά του παιδιά».
Ερώτηση: Δεν θα μπορούσαν τα άλλα κόμματα να υιοθετήσουν τις δικές σας θέσεις και να σας «στερήσουν» τον πολιτικό σας λόγο;
Ν. Χρυσόγελος: Μάλλον πρέπει να παραδεχτούμε ότι τα άλλα κόμματα έχουν μεγάλες δυσκολίες να προσαρμοστούν στην σημερινή πραγματικότητα ακόμα και αν θα θέλανε να υιοθετήσουνε τις προτάσεις μας. Κατ’ αρχή έχουν μια παράδοση και δεσμεύσεις που δεν μπορούν να ξεπεράσουν εύκολα. Το δεύτερο είναι ότι δεν αρκεί να γράψεις κάτι σε ένα χαρτί αλλά πρέπει να μπορέσεις να το μετασχηματίσεις σε πράξη αλλάζοντας τις προτεραιότητες και τις μέχρι σήμερα αντιλήψεις των κρίσιμων παραγόντων (κομματικός μηχανισμός, στελέχη στην αυτοδιοίκηση και τα συνδικάτα, οικονομικοί παράγοντες). Επομένως, αν δεν υπάρχει η πολιτική παρουσία και πίεση των Οικολόγων Πράσινων οι αλλαγές στις πολιτικές θέσεις και κυρίως πρακτικές των πολιτικών κομμάτων ακόμα και για τα πιο απλά πράγματα θα είναι εξαιρετικά δύσκολες ακόμα και αν υποθέσουμε ότι τα κόμματα σε κεντρικό επίπεδο έχουν αντιληφθεί τα αδιέξοδα τους και θέλουν να αλλάξουν.
Βλέπετε ότι ακόμα και πολύ σοβαρά προβλήματα τα κόμματα άλλα λένε τη μια και άλλα λένε την άλλη, όπως στην περίπτωση του Αχελώου. Θα δείτε ωραίες κουβέντες για την προστασία του περιβάλλοντος στα προγράμματα των κομμάτων όταν όμως έρχεται η ώρα της πράξης κάνουν άλλα. Δεν ασχολούνται καν με πολύ σοβαρά προβλήματα που έχουν κόστος περιβαλλοντικό, οικονομικό, κοινωνικό, υγείας, όπως για τη ρύπανση του Ασωπού, της Κορώνειας, του Κορινθιακού, των υπόγειων νερών στον Θεσσαλικό και Αργολικό κάμπο, την υπεράντληση των νερών και την υφαλμύρωσή τους, την σπατάλη. Προωθούν σε συνεργασία με διαπλεκόμενα συμφέροντα σχέδια για γκολφ σε περιοχές όπου ήδη υπάρχουν προβλήματα νερού και μάλιστα επιτίθενται σε φορείς και οργανώσεις πολιτών που ζητούν διαφάνεια και αντιτίθενται σε παράλογους σχεδιασμούς με άρωμα σκανδάλων (π.χ. Μαγνησία)

Ερώτηση: Θα μπορούσατε να μας δώσετε με ένα δύο παραδείγματα να καταλάβουμε με απλό τρόπο τι διαφορετικό έχετε να προτείνετε από τα άλλα κόμματα;

Ν. Χρυσόγελος: Όλα τα κόμματα συμφώνησαν στο επίδομα θέρμανσης ως ένα μέσο ενίσχυσης των φτωχότερων στρωμάτων στο πλαίσιο μιας κοινωνικής πολιτικής. Όμως μια τέτοια πολιτική είναι λανθασμένη, δε βοηθάει αυτούς που έχουν πραγματικά ανάγκη. Αντιθέτως επιδοτεί την εισαγωγή και κατανάλωση πετρελαίου, σπαταλάει πόρους αναγκαίους για την πράσινη οικονομία, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αδυναμίας των κομμάτων να κατανοήσουν τι πραγματικά σημαίνει πράσινη οικονομία. Ως Οικολόγοι Πράσινοι υποστηρίξαμε μια διαφορετική πρόταση στη λογική της πράσινης λύσης στα σημερινά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα: προτείναμε να υπάρξει ένα συνεκτικό σχέδιο που θα επιδοτήσει τα φτωχότερα νοικοκυριά και θα δώσει κίνητρα και άλλα εργαλεία στα πιο πλούσια νοικοκυριά για να βελτιώσουν την ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων τους. Με μια τέτοια πολιτική θα πετυχαίναμε ταυτοχρόνως να μειωθούν συνολικά οι δαπάνες των νοικοκυριών για θέρμανση και δροσισμό των κατοικιών, να μειωθεί η κατανάλωση πετρελαίου, να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα καθώς και αερίων του θερμοκηπίου, να δημιουργηθούν νέες πράσινες θέσεις εργασίας, να ενισχυθεί η πράσινη, κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα μικρών εταιριών και αυτοαπασχολούμενων, να δημιουργηθούν με την επένδυση των χρημάτων πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα που να είναι διατηρήσιμα μακροχρόνια. Όμως, όλα τα άλλα κόμματα συμφώνησαν και θα δοθούν 250-500.000.000 ευρώ κυριολεκτικά για να γίνουν καπνός. Η δική μας πρόταση να επενδυθούν τα χρήματα για καλό σκοπό, με απλά λόγια για μόνωση σε κτίρια, βελτίωση των κτιρίων, εφαρμογή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στις κατοικίες θα έκανε τη διαφορά. Τα χρήματα που μπορούν να επενδυθούν σε μια τέτοια κατεύθυνση μπορούν να προέλθουν όχι μόνο από εθνικούς πόρους αλλά και από ευρωπαϊκούς (ταμείο συνοχής, ΕΣΠΑ). Το κάνουν σε άλλες χώρες, δεν είναι καμία επανάσταση, είναι θέμα απλής λογικής που δεν υπάρχει ακόμα στα άλλα κόμματα. Το αποτέλεσμα είναι ένα νοικοκυριό στην Αυστρία να δαπανά κατά μέσον όρο κάπου 400 Ευρώ το χρόνο για ενέργεια, ενώ στην Ελλάδα ξεπερνάμε ίσως και τα 1000 Ευρώ.

Το ίδιο ισχύει και με τις πρόσφατες υποσχέσεις για τους αγρότες. Η ύπαιθρος και η ελληνική γεωργία δεν έχουν ανάγκη από λογικές επιδομάτων ύψους μάλιστα 500.000.000 Ευρώ που βρίσκονται στα όρια της νομιμότητας και θα επιβαρύνουν τον ΕΛΓΑ και το δημόσιο χωρίς να λύνουν τα προβλήματα της γεωργίας. Όπως σωστά απαίτησε ένα τμήμα των αγροτών, χρειάζονται συνεκτικές πολιτικές βιωσιμότητας. Η εφαρμογή τέτοιων μέτρων, πολλά από τα οποία βρίσκονται στις νέες κατευθύνσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, θα μπορούσε να συμβάλλει σε:
- αναγέννηση της υπαίθρου,
-ανάπτυξη αγρο-περιβαλλοντικών σχεδίων ώστε να καλύψουν όλη τη χώρα
- ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας ώστε να φτάσουν πράγματι στο 7%,
- στροφή στην παραγωγή με οικολογικές μεθόδους πρώτων υλών για τη βιομηχανία και περιβαλλοντικά υπεύθυνων βιοκαυσίμων,
- σύνδεση της γεωργικής παραγωγής με την διατήρηση και διαχείριση του αγροτικού τοπίου και των οικοσυστημάτων,
- αλλαγή των συστημάτων άρδευσης ώστε να μειωθεί η σπατάλη νερού,
- βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των γεωργικών δραστηριοτήτων
- εισαγωγή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
ώστε να ενισχυθούν τα εισοδήματα των γεωργών και άλλων επαγγελμάτων της περιφέρειας.
Η βελτίωση του εισοδήματος των γεωργών, των αλιέων, των κτηνοτρόφων μπορεί να προέλθει μέσα από αλλαγές στις πολιτικές, όχι με επιδόματα που θα είναι μιας χρήσης, αναλαμβάνοντας παράλληλα να παίξουν νέους ρόλους, αυτούς των προστατών της φύσης και της υγείας των καταναλωτών.

Αυτές είναι, όμως, αλλαγές που, αν και απλές, απαιτούν τομή στην πολιτική και ανατροπές στον τρόπο σκέψης που κυριαρχούν στη χώρα μας. Ακόμα και γι αυτά τα στοιχειώδη απαιτείται, νομίζουμε, μια ισχυρή παρουσία των Οικολόγων Πράσινων στην κοινωνία και στη Βουλή. Πόσο περισσότερο για τις μεγάλες και σημαντικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο ίδιο το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθεί η ελληνική κοινωνία με ευθύνη των κομμάτων που έχουν μείνει πολύ πίσω από τις σημερινές ανάγκες και προκλήσεις.

Ερώτηση: Ποιοι είναι οι εκλογικές σας στόχοι; Και ποια είναι τα κεντρικά μηνύματά σας;

Ν. Χρυσόγελος: Οι Οικολόγοι Πράσινοι επιδιώκουμε να υπερβούμε κατά πολύ το 3% ώστε να πετύχουμε την είσοδο μας στην Ευρωβουλή με 1-2 βουλευτές στις εκλογές της 7ης Ιουνίου, καθώς και στην ελληνική Βουλή με 8-12 βουλευτές (ποσοστό 3-4,5%) όποτε και αν γίνουν.
Κεντρικά μηνύματα της προεκλογικής καμπάνιας μας είναι «Πράσινη λύση στην κρίση: Οικονομία, κοινωνία, Περιβάλλον» καθώς και «Αλλάξουμε τις πολιτικές, αλλάζουμε και εμείς».
Κεντρικά θέματα της προεκλογικής καμπάνιας μας τόσο στις ευρωεκλογές όσο και στις εθνικές εκλογές (όποτε και αν γίνουν) είναι:
- Η αντιμετώπιση της διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα και η προώθηση της διαφάνειας.
- Η στροφή στην Πράσινη Οικονομία και η υιοθέτηση ενός Πράσινου Κοινωνικού Συμβολαίου σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Στο πλαίσιο της κοινής καμπάνιας του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος (ιδρυτικό μέλος του οποίου είναι οι Οικολόγοι Πράσινοι) ξεκινάμε από αρχές Μαρτίου μια μεγάλη προσπάθεια συλλογής εκατομμυρίων υπογραφών και άσκησης πίεσης στην Κομισιόν και τις κυβερνήσεις των κρατών – μελών για στροφή στην Πράσινη Οικονομία και δημιουργία 5.000.000 θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, εκ των οποίων 100.000 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα, σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά αναγκαίες δραστηριότητες. Οι επενδύσεις που θα απαιτηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι της τάξης των 500 δισεκατομμυρίων Ευρώ και μπορούν να προέλθουν από δημόσιους αλλά και ιδιωτικούς πόρους που με κίνητρα και αντικίνητρα (φορολογικά και άλλα) θα κατευθυνθούν προς τις δραστηριότητες αυτές. Η μείωση του ΦΠΑ για πράσινες επενδύσεις, και η ενίσχυση, αντίθετα, του ΦΠΑ για μη βιώσιμες υπηρεσίες και προϊόντα, σε συνδυασμό με πράσινες μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό σύστημα, μπορεί να είναι μέρος των εργαλείων που θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν.
Παράλληλα η καμπάνια μας περιλαμβάνει θέματα όπως:
- Η προστασία του κλίματος ως απόλυτη προτεραιότητα για την επιβίωση της ανθρωπότητας
- Η ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής ενοποίησης και η δημιουργία μιας οικολογικής, δημοκρατικής, κοινωνικής και ειρηνικής Ευρώπης, υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δίκαιων σχέσεων με τις υπόλοιπες χώρες
- Η διασφάλιση των κοινωνικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η εξάλειψη των διακρίσεων για όλους τους πολίτες, άνδρες και γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων και μεταναστών, στο πλαίσιο μιας δημοκρατικά οργανωμένης ελληνικής και ευρωπαϊκής πολυπολιτισμικής κοινωνίας.
- Η ανάγκη διατροφικής επανάστασης ώστε να προστατεύεται η υγεία των καταναλωτών, να εξασφαλίζεται ένα δίκαιο εισόδημα για τους καλλιεργητές και παραγωγούς, να προστατεύεται ο πλούτος της υπαίθρου (συμπεριλαμβανομένου του περιβάλλοντος, των τοπικών σπόρων και ειδών, των τοπικών φυλών ζώων) και να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα της υπαίθρου