Κατάργηση ΟΕΚ και κοινωνικών πολιτικών;

Επίθεση στην κοινωνική βιωσιμότητα ή αναβάθμιση των κοινωνικών υποδομών;

Ερώτηση του Ν. Χρυσόγελου για την κατάργηση ΟΕΚ και ΟΕΕ

Το ζήτημα της κατάργησης των Οργανισμών Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ) και της ανάγκης να υπάρξει εναλλακτική λύση για αποτελεσματική παροχή των προσφερόμενων κοινωνικών υπηρεσιών και διασφάλιση της απασχόλησης των εργαζομένων, φέρνει με ερώτησή του στο Ευρωκοινοβούλιο, στις 27/2/2012, ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, Νίκος Χρυσόγελος.

Ο Νίκος Χρυσόγελος ρωτάει την Επιτροπή κατά πόσο το σκεπτικό της κατάργησης βασίστηκε σε συστηματική μελέτη αλλά και κατά πόσο είναι πρόθυμη να στηρίξει εναλλακτικές λύσεις που θα συμβάλλουν ταυτοχρόνως στην δημοσιονομική εξυγίανση, στο αντιστάθμισμα των αρνητικών συνεπειών από την κατάργηση των 2 Οργανισμών, στην συνέχιση της απασχόλησης των εργαζομένων καθώς και στην επίτευξη των στόχων για εξοικονόμηση ενέργειας κι οικολογικής – αντισεισμικής αναβάθμισης γειτονιών και κτιρίων.

«Η ανάγκη εξοικονόμησης πόρων δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τη διάλυση της κοινωνικής συνοχής και κοινωνικών πολιτικών που είναι απαραίτητες για να εξισορροπήσουν την τεράστια απώλεια εισοδημάτων» δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος. «Άλλο βελτίωση των δημοσιονομικών κι άλλο κατάργηση σημαντικών κοινωνικών πολιτικών. Η κοινωνική κατοικία, ιδιαίτερα σε εποχές κρίσης, θα έπρεπε να είναι στο κέντρο πολιτικών για την στήριξη των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Η κατάργηση των 2 Οργανισμών θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή ΜΟΝΟ αν συνοδεύονταν από σχεδιασμό για αναβάθμιση και καλύτερη οργάνωση των πολιτικών κοινωνικής κατοικίας, κοινωνικού τουρισμού και λοιπών προγραμμάτων και διασφάλιζε δημιουργικές διεξόδους για το προσωπικό τους. Αυτό θα απαιτούσε προηγουμένως διαβούλευση με τους εργαζόμενους, με κοινωνικούς φορείς καθώς και με εκπροσώπους των ίδιων των επωφελούμενων από τις κοινωνικές πολιτικές. Θα έπρεπε να ληφθεί, επίσης, υπόψη η ποικιλομορφία των αναγκών, τα διαθέσιμα εργαλεία παρέμβασης, η ανάγκη έμφασης στην ποιότητα και την τοπικότητα, η υποχρέωση στήριξης βρεφονηπιακών υπηρεσιών, καθώς και η διασφάλιση πρόσβασης των εργαζομένων σε ποιοτικούς πολιτιστικούς πόρους, αλλά και η στήριξη του τουρισμού μικρής κλίμακας σε τοπικό επίπεδο με αυξημένη προστιθέμενη αξία (π.χ. αγροτουρισμός, οικοτουρισμός).

Μια εναλλακτική λύση για υψηλού επιπέδου παροχές με βελτιστοποίηση των δαπανών, η οποία θα διασφάλιζε και ένα βιώσιμο μέλλον για το προσωπικό των οργανισμών, θα μπορούσε να είναι η παροχή κινήτρων στους εργαζόμενους για να συμμετάσχουν ή να δημιουργήσουν αυτοδιοικούμενους οικοδομικούς συνεταιρισμούς ή να ενταχθούν στην αυτοδιοίκηση για να μπορέσουν να μεταφέρουν την εμπειρία τους εκεί στελεχώνοντας νέους αποτελεσματικότερους θεσμούς παροχής υπηρεσιών κοινωνικής κατοικίας και κοινωνικών υποδομών, στο πλαίσιο, μάλιστα, ενός σχεδίου επίτευξης των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας κατά 20% μέχρι το 2020. Αν, όμως, το τελικό αποτέλεσμα είναι η διάλυση - μαζί με τους 2 οργανισμούς – και των κοινωνικών πολιτικών και η απόλυση των 1400 εργαζομένων στο όνομα της εξοικονόμησης πόρων η κυβέρνηση θα έχει εγκληματήσει».

Αναλυτικά για την κατάργηση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και της Εργατικής Εστίας

Σύμφωνα με το νέο μνημόνιο που ψηφίστηκε στις 12 Φεβρουαρίου, το Ελληνικό Κοινοβούλιο δεσμεύτηκε να υιοθετήσει νομοθεσία για να κλείσουν μικρά ταμεία ειδικού σκοπού που ασχολούνται με κοινωνικές υποδομές και παροχές, όπως οι Οργανισμοί Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ). Δημιουργούνται απορίες σχετικά με το κλείσιμο, αφού οι δύο οργανισμοί βασίζονται σε μικρές εισφορές ασφαλιζόμενωνκι εργοδοτών, και δεν επιβαρύνουν τα δημόσια ταμεία. Ακόμα κι αν το κλείσιμο γίνεται για να μειωθούν οι εισφορές – περίπου 1% - και να «αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα», είναι μια λανθασμένη επιλογή και θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις σε μια σειρά από τομείς της κοινωνικής πολιτικής και της οικονομίας, αν δεν επανασχεδιαστεί κι αναβαθμιστεί η παροχή των υπηρεσιών αυτών μέσα από νέες, αποτελεσματικότερες δομές. Δεν είναι τυχαίο που και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία κοινωνικής, συνεταιριστικής και δημόσιας κατοικίας CECODHAS HOUSING EUROPE – ιδρυτικό μέλος της οποίας είναι ο ΟΕΚ- εκφράζει την αντίθεσή της στην επιλογή αυτή

Η κατάργησή, των δύο αυτών οργανισμών χωρίς εναλλακτική λύση, σημαίνει ότι:

• Μένουν «στον αέρα», τα υπό εξέλιξη κατασκευαστικά προγράμματα του ΟΕΚ τη στιγμή που βρίσκονται υπό ανέγερση 20 οικισμοί πανελλαδικά, που περιλαμβάνουν 1300 κατοικίες, εκ των οποίων 5 οικισμοί αποτελούμενοι από 200 κατοικίες μόλις ξεκίνησαν. Ο ΟΕΚ είχε μάλιστα συμμετάσχει σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την ένταξη οικολογικών κριτηρίων στο σχεδιασμό νέων αστικών περιοχών και είχε συνυπογράψει την “Χάρτα των Αθηνών για οικολογικές γειτονιές”(http://medsos.gr/medsos/2008-08-12-07-17-16/2009-01-27-12-32-46/medocc/592-2009-07-22-09-40-16.html
• Καταργείται η επιδότηση ενοικίου 120.000 χιλιάδων οικογενειών.
• Καταργείται η παροχή 10.000 δανείων ανά έτος για αγορά και επισκευή κατοικίας.
• Ακυρώνεται η διαδικασία που είχε ξεκινήσει για αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΟΕΚ, που ανέρχεται σε 1.259 καταστήματα και 258 αίθουσες συγκέντρωσης στους ανά την επικράτεια οικισμούς, καθώς και σε 221 ιδιόκτητες οικοπεδικές εκτάσεις συνολικής επιφάνειας 5.233.471,45 τ.μ. σε 45 νομούς της χώρας.
• Σταματά η ενίσχυση του τουριστικού τομέα της Ελλάδας από τον ΟΕΕ εξαιτίας της παύσης συνεργασίας με 2.700 ξενοδοχειακές μονάδες και περίπου 900 πρακτορεία τουριστικών λεωφορείων μέσω των προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού, ένα πρόγραμμα που έδινε ζωή και σε πολλές απομακρυσμένες περιοχές, χωριά και νησιά, ιδιαίτερα σε εκτός τουριστικής εποχής περιόδους.
• Σταματά η διάθεση δελτίων θεατρικών χειμερινών και θερινών παραστάσεων από τον ΟΕΕ, τόσο για ενήλικες όσο και για παιδιά, καθώς και η διάθεση κουπονιών αγοράς βιβλίων από συμβεβλημένους εκδοτικούς οίκους και βιβλιοπωλεία, επιτείνοντας τα προβλήματα βιωσιμότητας πολλών δραστηριοτήτων στον χώρο του πολιτισμού και των εκδόσεων.
• Στα ήδη υψηλά ποσοστά της ανεργίας προστίθενται οι 1400 υπάλληλοι από τους δύο οργανισμούς, στους οποίους δεν δίνεται καμία ευκαιρία αξιολόγησης και μετάταξης σε άλλες υπηρεσίες με ανάγκες σε προσωπικό.

Η παροχή κινήτρων για τη δημιουργία αυτοδιοικούμενων οικοδομικών συνεταιρισμών, με τη συμμετοχή των ήδη εργαζομένων στον ΟΕΚ, όπως αυτοί που λειτουργούν σε ευρωπαϊκές χώρες ή/και μεταφορά αρμοδιοτήτων, πόρων και του προσωπικού από τους καταργούμενους οργανισμούς στην αυτοδιοίκηση για να αναλάβει αυτόν το ρόλο, θα μπορούσε να είναι μια εναλλακτική λύση, στο πλαίσιο μάλιστα ενός σχεδίου για οικολογική αναβάθμιση υποβαθμισμένων περιοχών και οικολογικής, ενεργειακής κι αντισεισμικής αναβάθμισης υπαρχόντων κτιρίων, με δεδομένο ότι οι εργαζόμενοι στον ΟΕΚ έχουν εμπειρία σε παρόμοιους τομείς.

«Η ανάγκη εξοικονόμησης πόρων δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τη διάλυση της κοινωνικής συνοχής και κοινωνικών πολιτικών που είναι απαραίτητες για να εξισορροπήσουν την τεράστια απώλεια εισοδημάτων» δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος. «Άλλο βελτίωση των δημοσιονομικών κι άλλο κατάργηση σημαντικών κοινωνικών πολιτικών. Η κοινωνική κατοικία, ιδιαίτερα σε εποχές κρίσης, θα έπρεπε να είναι στο κέντρο πολιτικών για την στήριξη των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Η κατάργηση των 2 Οργανισμών θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή ΜΟΝΟ αν συνοδεύονταν από σχεδιασμό για αναβάθμιση και καλύτερη οργάνωση των πολιτικών κοινωνικής κατοικίας, κοινωνικού τουρισμού και λοιπών προγραμμάτων και διασφάλιζε δημιουργικές διεξόδους για το προσωπικό τους. Αυτό θα απαιτούσε προηγουμένως διαβούλευση με τους εργαζόμενους, με κοινωνικούς φορείς καθώς και με εκπροσώπους των ίδιων των επωφελούμενων από τις κοινωνικές πολιτικές. Θα έπρεπε να ληφθεί, επίσης, υπόψη η ποικιλομορφία των αναγκών, τα διαθέσιμα εργαλεία παρέμβασης, η ανάγκη έμφασης στην ποιότητα και την τοπικότητα, η υποχρέωση στήριξης βρεφονηπιακών υπηρεσιών, καθώς και η διασφάλιση πρόσβασης των εργαζομένων σε ποιοτικούς πολιτιστικούς πόρους, αλλά και η στήριξη του τουρισμού μικρής κλίμακας σε τοπικό επίπεδο με αυξημένη προστιθέμενη αξία (π.χ. αγροτουρισμός, οικοτουρισμός).

Μια εναλλακτική λύση για υψηλού επιπέδου παροχές με βελτιστοποίηση των δαπανών, η οποία θα διασφάλιζε και ένα βιώσιμο μέλλον για το προσωπικό των οργανισμών, θα μπορούσε να είναι η παροχή κινήτρων στους εργαζόμενους για να συμμετάσχουν ή να δημιουργήσουν αυτοδιοικούμενους οικοδομικούς συνεταιρισμούς ή να ενταχθούν στην αυτοδιοίκηση για να μπορέσουν να μεταφέρουν την εμπειρία τους εκεί στελεχώνοντας νέους αποτελεσματικότερους θεσμούς παροχής υπηρεσιών κοινωνικής κατοικίας και κοινωνικών υποδομών, στο πλαίσιο, μάλιστα, ενός σχεδίου επίτευξης των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας κατά 20% μέχρι το 2020. Αν, όμως, το τελικό αποτέλεσμα είναι η διάλυση - μαζί με τους 2 οργανισμούς – και των κοινωνικών πολιτικών και η απόλυση των 1400 εργαζομένων στο όνομα της εξοικονόμησης πόρων η κυβέρνηση θα έχει εγκληματήσει».

(Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης του Νίκου Χρυσόγελου)

Θέμα: «Κατάργηση των Οργανισμών Εργατικής Κατοικίας και Εργατικής Εστίας»

Σύμφωνα με το ψηφισθέν νέο μνημόνιο [1], το Ελληνικό Κοινοβούλιο δεσμεύτηκε να υιοθετήσει νομοθεσία για να κλείσουν μικρά ταμεία ειδικού σκοπού που ασχολούνται με κοινωνικές υπηρεσίες, όπως οι Οργανισμοί Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ) [1]. Δημιουργούνται απορίες σχετικά με τη στόχευση αυτής της επιλογής, αφού οι δύο οργανισμοί βασίζονται σε εισφορές εργαζομένων/εργοδοτών και δεν επιβαρύνουν τα δημόσια ταμεία. Αν οι καταργήσεις δεν συνδυαστούν με την αναγκαία μέριμνα για την πολιτική κοινωνικής κατοικίας και των λοιπών κοινωνικών προγραμμάτων, θα οδηγήσουν σε νέο σοβαρό πλήγμα στην κοινωνική συνοχή και πολιτική σε ευαίσθητους και κρίσιμους τομείς, όπως η στέγαση ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, η προσχολική μέριμνα, ο πολιτισμός και θα επιφέρουν επιπλέον αύξηση στα ήδη εκρηκτικά επίπεδα ανεργίας [2]. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία κοινωνικής, συνεταιριστικής και δημόσιας κατοικίας CECODHAS HOUSING EUROPE – ιδρυτικό μέλος της οποίας είναι ο ΟΕΚ- εκφράζει την αντίθεσή της στην επιλογή αυτή [3].

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Έχουν μελετηθεί οι επιπτώσεις από μια τέτοια κίνηση σε θέματα  τοπικής οικονομίας, τουρισμού, κοινωνικής συνοχής και απασχόλησης;  

2. Είναι συμβατή η απόφαση αυτή με την εφαρμογή της προβλεπόμενης από τη Συνθήκη της Λισσαβόνας «οριζόντιας κοινωνικής ρήτρας», αλλά και την ανάγκη κοινωνικής σύγκλισης και προστασίας στη βάση διατύπωσης πανευρωπαϊκών κοινωνικών στόχων και πανευρωπαϊκής ισχύος κοινωνικών δικαιωμάτων;

3. Σκοπεύει να συνεργαστεί με την ελληνική κυβέρνηση για εξεύρεση ισοδύναμων μέτρων που αντισταθμίζουν τις συνέπειες της κατάργησης των οργανισμών; Θα συγχρηματοδοτούσε ένα σχέδιο για να δημιουργήσει το προσωπικό των 2 οργανισμών αυτοδιοικούμενους οικοδομικούς συνεταιρισμούς ή/και για να ενταχθεί στην αυτοδιοίκηση στο πλαίσιο της επίτευξης των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας κατά 20% μέχρι το 2020, με δεδομένο ότι έχουν σημαντική σχετική τεχνογνωσία;

[1] http://www.et.gr/images/stories/eidika_themata/A_28_2012.pdf (σελίδα 713)

[2] http://syoek.siteline.gr/enimerotiko-iliko/doc_download/1---.html

[3] http://www.housingeurope.eu/news/2267