Φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών

Το ΕΚ πιέζει για ταχεία εφαρμογή του ΦΧΣ με έναν συνασπισμό προθύμων

 

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε σήμερα την υιοθέτηση προτάσεων για την θέσπιση ενός ευρωπαϊκού φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (ΦΧΣ). Για να τεθούν σε ισχύ οι προτάσεις απαιτείται η ομόφωνη αποδοχή τους από τις  ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Οι Πράσινοι προωθούν εδώ και καιρό την εισαγωγή ενός ΦΧΣ και καλωσόρισαν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας με τον εκπρόσωπο τους για τα οικονομικά Ευρωβουλευτή Sven Giegold να δηλώνει:

 

«Το ΕΚ έδωσε σήμερα την πλήρη στήριξη του στην πρόταση της Επιτροπής για  έναν ευρωπαϊκό φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, σηματοδοτώντας έτσι μια σημαντική στιγμή στον μακρύ δρόμο προς την εισαγωγή ενός ΦΧΣ. Οι Πράσινοι εδώ και πολύ καιρό προωθούσαν ένα ΦΧΣ τόσο για την αποφυγή επικίνδυνων οικονομικών κερδοσκοπιών όσο και για την εξασφάλιση των απαραίτητων εσόδων για τα πιεσμένα δημόσια ταμεία (όπως για την ανάπτυξη, την κλιματική βοήθεια ή ως μέρος ενός ευρωπαϊκού συστήματος ιδίων πόρων). Εναπόκειται πλέον στα ίδια τα κράτη-μέλη το πότε θα γίνει ο ΦΧΣ πραγματικότητα.  

 

Ιδανικά, ο ΦΧΣ πρέπει να εφαρμόζεται συνολικά στην ΕΕ, πρέπει όμως να υπογραφεί ταχύτατα μια συμφωνία με ένα «συνασπισμό προθύμων». Κάτι τέτοιο απαιτεί ενισχυμένη συνεργασία με όσο το δυνατόν περισσότερες ομάδες των κρατών μελών της ΕΕ. Παρά το ότι η σημερινή ψήφος αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα μπροστά, οι Πράσινοι πιστεύουν πως η εξαίρεση των συνταξιοδοτικών ταμείων από τον ΦΧΣ δεν αποτελεί σωστή προσέγγιση».

 

Σημεία-κλειδιά στην έκθεση του ΕΚ για την ομάδα των Πράσινων/ΕΣ:

 

- Η αρχή φορολόγησης ανάλογα με τον τόπο διαμονής, όπως προτείνεται από την Επιτροπή, δεν θεωρείται αρκετά αυστηρή ώστε να αποφευχθεί η διαφυγή του ΦΧΣ.Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, οι Πράσινοι, πρότειναν να συμπληρωθεί με τις αρχές της έκδοσης και της ιδιοκτησίας, όπως έχουν προτείνει πολλοί ακαδημαϊκοί που υποστηρίζουν τον ΦΧΣ. Η πρόταση υιοθετήθηκε ευρέως από το ΕΚ.

 

- Για την χρήση εισοδήματος: η τελική έκθεση έδωσε το πράσινο φως για τη χρηματοδότηση παγκόσμιων δημόσων αγαθών όπως η αναπτυξιακή συνεργασία και ο αγώνας ενάντια στην κλιματική αλλαγή, μετά από επίμονες προσπάθειες των Πράσινων. Υπάρχει αναφορά στην έκθεση για κατεύθυνση εσόδων προς τον προϋπολογισμό της ΕΕ ως μέρος ενός συστήματος ιδίων πόρων.

 

- Ο φόρος  Tobin, που δεν είχε συμπεριληφθεί στην πρόταση της Επιτροπής, ενσωματώθηκε τελικά στην έκθεση που υιοθέτησε το ΕΚ, έπειτα από τα πειστικά επιχείρηματα των Πράσινων γύρω από την νομική του ορθότητα.  

 

- Ενισχυμένη συνεργασία: Δεδομένων των δυσκολιών στους κόλπους του Συμβουλίου για συμφωνία στην εφαρμογή ενός ΦΧΣ στην ΕΕ συνολικά, η έκθεση του ΕΚ αποτελεί θετικό βήμα προς την εφαρμογή της ενισχυμένης συνεργασίας.

- Υψηλής Συχνότητας Συναλλαγές: Η τελική έκθεση που υιοθετήθηκε από το ΕΚ συμπεριέλαβε τη πράσινη απαίτηση για κάλυψη των ακυρωμένων συναλλαγών στην ρήτρα αναθεώρησης. Οι συναλλαγές υψηλής συχνότητας φυσικά καλύπτονται στην περίπτωση που οι συναλλαγές εκτελεστούν – εξαιρετικά σημαντικό για την ρύθμιση των οικονομικών αγορών – το στοίχημα όμως παίζεται στην τοποθέτηση μεγάλων παραγγελιών και στην απόσυρσή τους. 

 

Η έκθεση του ΕΚ καλεί επίσης και στην συμπερίληψη όλων των επενδυτικών κεφαλαίων (UCITS) στο πεδίο εφαρμογής του ΦΧΣ, παρά τις προσπάθειες των κεντροδεξιών Ευρωβουλευτών να τα αποκλείσουν.

 

Από την αρνητική πλευρά:

 

Στην έκθεση που υιοθέτησε το ΕΚ συμπεριλήφθηκε και μια πρόταση για εξαίρεση των συνταξιοδοτικών ταμείων.  Στην συμβιβαστική συζήτηση προτείναμε την θέσπιση περιόδου χάριτος κατά την οποία τα συνταξιοδοτικά ταμεία θα μπορούσαν να αναπροσαρμόσουν την επενδυτική τους στρατηγική ενόψει μακροχρόνιων επενδύσεων, όμως δεν έγινε αποδεκτή από τις ομάδες του ΕΛΚ και  ALDE (που επηρεάστηκαν από εκτεταμένο lobbying). Και αυτό παρά το ότι σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη του ΟΑΣΑ, για την περίοδο 2008-2010 τα συνταξιοδοτικά ταμεία με συντηρητικό προγραμματισμό επενδύσεων (συνδεόμενος συνήθως με χαμηλή συχνότητα συναλλαγών) είχαν καλύτερη απόδοση. Έτσι η κάλυψη των συνταξιοδοτικών ταμείων με έναν ΦΧΣ θα αποτελούσε κίνητρο για την υιοθέτηση στρατηγικών με υψηλότερες αποδόσεις.