Βιώσιμες πόλεις την εποχή της οικονομικής κρίσης - εκδήλωση στο Γαλάτσι

Στα πλαίσιο εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Γαλατσίου τη Δευτέρα 7/6/2010 με θέμα "Βιώσιμες Πόλεις, Οικονομία και Περιβάλλον στην εποχή της Οικονομικής κρίσης" ο Νίκος Χρυσόγελος, χημικός/περιβαλλοντολόγος και η Μαρία Βιτωράκη, χημικός μηχανικός, αναφέρθηκαν στην πολυδιάστατη σημερινή κρίση που είναι συγχρόνως οικονομική- κοινωνική και περιβαλλοντική και οφείλεται σε ένα αποτυχημένο, σπάταλο και ρυπογόνο μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθήθηκε στην Ελλάδα από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα.

Ο Νίκος Χρυσόγελος ανέπτυξε πλαίσιο προτάσεων για ένα οικολογικό μετασχηματισμό των πόλεων και αναφέρθηκε σε Πράσινες λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν από την τοπική αυτοδιοίκηση, για να περάσουμε σε ένα άλλο μοντέλο τοπικής οικονομίας που δημιουργεί πολλές νέες πράσινες θέσεις εργασίας ενώ συγχρόνως αναβαθμίζει σημαντικά την ποιότητα ζωής, κάνοντας τις πόλεις μας πιο ανθρώπινες και βιώσιμες.

Όπως χαρακτηριστικά είπε "Είμαστε σε μια εποχή που απαιτούνται βαθιές αλλαγές στην οικονομία, στις κοινωνική πολιτική, στο περιβάλλον και στα προβλήματα που ζουν οι πολίτες στην καθημερινή τους ζωή. Είναι ο καιρός να δούμε πώς μεταφράζεται σε τοπικό επίπεδο μια πράσινη λύση για την οικονομία την κοινωνία και το περιβάλλον. Γιατί αυτές οι προτάσεις δεν είναι αφηρημένες ιδέες αλλά πρέπει να μετασχηματιστούν σε τοπικές πολιτικές, έτσι ώστε σήμερα να περάσουμε σε ένα νέο μοντέλο οικονομίας, σε μια νέα καθημερινή συμπεριφορά, σε μια νέα στάση απέναντι στο φυσικό περιβάλλον.
Οι σημερινές πόλεις μας δεν είναι βιώσιμες, δυσκολεύουν την καθημερινή ζωή των ανθρώπων, σπάνια υπάρχει ποιότητα ζωής, έχουν μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα δηλαδή μεγάλες επιπτώσεις στο περιβάλλον, πόλεις που καταγράφουν μεγάλη σπατάλη νερού και μεγάλη παραγωγή σκουπιδιών. Έχουν υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση, μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα.
Οι σημερινές πόλεις δεν είναι υπόδειγμα πολιτισμού και συχνά απουσιάζει η αλληλεγγύη και η κοινωνική ευθύνη, σχετικά με το περιβάλλον, τους τρόπους που μετακινούμαστε, το πώς συμπεριφερόμαστε στους άλλους ανθρώπους, σχετικά με την αισθητική των χώρων...
Η πόλη πρέπει να αλλάξει για να γίνει πιο φιλική στους πολίτες και στο περιβάλλον. Υπάρχουν όμως σήμερα εργαλεία για να αλλάξουμε τις πόλεις, να κάνουμε οικολογικές τις γειτονιές όπου θα υπάρχει χώρος για τον άνθρωπο, εξασφαλίζοντας βιώσιμη μετακίνηση όλων των κατηγοριών κοινωνικών ομάδων, καθώς μεγάλες ομάδες της κοινωνίας (π.χ. παιδιά, άτομα με αναπηρία, ηλικιωμένοι) είναι αποκλεισμένες γιατί έχουμε δώσει σήμερα το χώρο στην πόλη μόνο στα αυτοκίνητα».

«Πρέπει να οδηγηθούμε σύντομα σε πόλεις με μηδενικά απόβλητα, μέσα από την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση, τόνισε ο ίδιος, συμπληρώνοντας ότι η εποχή μας επιβάλλει και τον περιορισμό στη σπατάλη ενέργειας και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
«Προωθώντας αυτό το μοντέλο δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας μέσα στις πόλεις. Θα μπορούσαν οι πολίτες να γίνουν παραγωγοί ενέργειας με τη τοποθέτηση ανεμογεννητριών, φωτοβολταϊκών συστημάτων... και με αυτό τον τρόπο εξοικονομούμε ενέργεια.
Πρέπει να περάσουμε σε μια νέα πολιτική που φτάνει μέχρι τον πολίτη και που δίνει νέες δυνατότητες απασχόλησης αλλά και νέες μορφές οικονομίας, αυτό που ονομάζουμε οικονομία των πολιτών, δηλαδή ο κάθε πολίτης μπορεί να μειώσει τη σπατάλη ενέργειας αλλά μπορεί να γίνει και παραγωγός ενέργειας και να έχει συμπληρωματικά εισοδήματα.

Η Μαρία Βιτωράκη αναφέρθηκε στο μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα της Αθήνας. Όπως παρουσιάζεται σε πρόσφατη έκθεση αξιολόγησης 30 Ευρωπαικών πόλεων, η Αθήνα έρχεται 22η στην αξιολόγηση σε ότι αφορά τις περιβαλλοντικές της επιδόσεις. Προβλήματα με πολύ μεγάλο ειδικό βάρος στην Αττική και τεράστιο έλλειμμα πολιτικών είναι η διαχείριση των απορριμμάτων, η κατανάλωση ενέργειας/ ενεργειακή συμπεριφορά κτιρίων και η ατμοσφαιρική ρύπανση.
Αναφέρθηκε ειδικότερα στο πρόβλημα των σκουπιδιών που έχει σήμερα δραματικές διαστάσεις, με εκατοντάδες ανεξέλεγκτες χωματερές σε λειτουργία (318 σύμφωνα με επίσημα στοιχεία) και εκατοντάδες άλλες που έκλεισαν αλλά δεν έχουν αποκατασταθεί. Χαρακτηριστικά είπε: "Υπάρχει το φανερό κόστος αυτών των χωματερών με τα πολύ μεγάλα πρόστιμα που είναι πολύ πιθανό ότι θα πληρώσουμε - ένα δυσβάσταχτο οικονομικό βάρος που θα επωμιστούν οι πολίτες. Απο την άλλη πλευρά υπάρχει και το "κρυφό" κόστος που προκύπτει απο τη σοβαρή και μακροχρόνια ρύπανση αυτών των χώρων με επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και στα οικοσυστήματα. Η μόνη βιώσιμη λύση είναι να προωθήσουμε με συνεκτικό τρόπο, καλό σχεδιασμό και συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας μια πολιτική μηδενικών αποβλήτων μέσω της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης ώστε σε μια δεκαετία να πετύχουμε μείωση των σκουπιδιών κατα 80-90%. Το μοντέλο αυτό της πολιτικής "μηδενικών αποβλήτων" είναι περιβαλλοντικά σωστό, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και ενισχύει σημαντικά την τοπική οικονομία μέσα από νέες μορφές αλληλέγγυας οικονομίας, της οικονομίας των πολιτών."

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις ευθύνες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τόνισε ότι " Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει την υποχρέωση από τη νομοθεσία (νόμος 2939/2002) να οργανώσει προγράμματα εναλλακτικής διαχείρισης για όλα τα ρεύματα αποβλήτων, δηλαδή για συσκευασίες, χαρτί, ηλεκτρικά/ηλεκτρονικά απόβλητα, μπάζα, μπαταρίες, ελαστικά, έπιπλα, ρούχα κ.α και να ενημερώσει με συστηματικό τρόπο τους πολίτες για να εξασφαλίσει τη συμμετοχή τους και την επιτυχία της ανακύκλωσης. Συγχρόνως οργανώνοντας σωστά την οικιακή και δημοτική κομποστοποίηση μπορεί να πετύχει μια τεράστια μείωση των αποβλήτων που πάνε για ταφή με ένα μικρό κόστος. Για να έχει επιτυχία ο Δήμος πρέπει να συγκροτήσει ένα σχέδιο διαχείρισης με συγκεκριμένους δεσμευτικούς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους και χρονοδιαγράμματα."