Προτάσεις για την οργάνωση της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου

Επιστολή προς τον Περιφερειάρχη και τους Περιφερειακούς Συμβούλους Ν. Αιγαίου για την οργάνωση της Περιφέρειας και του Περιφερειακού Συμβουλίου (17/1/2011)

Προς
- Περιφερειάρχη Ν. Αιγαίου κ Γ. Μαχαιρίδη
και αντιπεριφερειάρχες
- Πρόεδρο Περιφερειακού Συμβουλίου κ Γ. Γκούφα
- Αντιπρόεδρο Περιφερειακού Συμβουλίου κ Γ. Γιαννακάκη
- Επικεφαλής Παρατάξεων Περιφερειακού Συμβουλίου κ Χ. Κόκκινο, Λ. Καφαντάρη, Ν. Συρμαλένιο
- Περιφερειακούς Συμβούλους Ν. Αιγαίου

Εν όψει της συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου στις 31 Ιανουαρίου θα ήθελα εκ μέρους του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ να σας ενημερώσει συνοπτικά για τις προτάσεις μας για την καλύτερη οργάνωση της Περιφέρειας και του Περιφερειακού Συμβουλίου και να σας προσκαλέσουμε σε μια δημόσια συζήτηση γύρω από τα θέματα αυτά την Κυριακή 30 Ιανουαρίου, το απόγευμα, στη Σύρο έτσι ώστε να ανταλλάξουμε προβληματισμό πριν από την συνεδρίαση του ΠΣ. Στην συζήτηση αυτή πρόκειται να προσκαλέσουμε κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς ώστε να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος γύρω από τον τρόπο καλύτερης οργάνωσης της Περιφέρειας και του Περιφερειακού Συμβουλίου.

Η πολιτική μας παρουσία στο Περιφερειακό Συμβούλιο ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ όπως έχω δηλώσει και κατά την ορκωμοσία αλλά και κατά την εκλογή των μελών του προεδρείου του ΠΣ θα έχει τον χαρακτήρα μιας δημιουργικής αντιπολίτευσης, δηλαδή θα ασκούμε κριτική σε ότι θα θεωρούμε στραβό, αλλά θα επιδιώκουμε με δημόσιες πρωτοβουλίες μας και τη διαμόρφωση ισχυρών πλειοψηφιών στη βάση συγκεκριμένων πολιτικών προτάσεων για μια βαθιά οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική αλλαγή στην νησιωτική μας περιφέρεια. Είναι μια πολιτική που ακολουθούν οι Πράσινοι τόσο στο Ευρωκοινοβούλιο όσο και σε εθνικά και κυρίως Περιφερειακά Κοινοβούλια, όπου συχνά οι προτάσεις τους κερδίζουν την υποστήριξη πλειοψηφιών σε σημαντικά πολιτικά ζητήματα, όπως πχ στο Ευρωκοινοβούλιο η υπερψήφιση στις 25/3/2010 της έκθεσης του Πράσινου ευρωβουλευτή Sven Giegold -για την μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, την ανάγκη έκφρασης της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στις χώρες που βιώνουν βαθιά κρίση με την έκδοση ευρω-ομολόγου κα. Αυτή την έννοια είχε εξάλλου και η υποψηφιότητά μου για τη θέση του Γραμματέα του Περιφερειακού Συμβουλίου και είναι ιδιαίτερα σημαντικό το μήνυμα που εκπέμπει η εκλογή μου σε αυτή της θέση με μεγάλη πλειοψηφία (43 ψήφοι υπέρ σε σύνολο 50 Περιφερειακών Συμβούλων).

Με την ορκωμοσία των Περιφερειακών Συμβούλων, την εκλογή του Προεδρείου του Περιφερειακού Συμβουλίου και των μελών της Οικονομικής Επιτροπής, τη δημοσίευση του Οργανισμού της Περιφέρειας (ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 130 / ΦΕΚ Α’ 223 - 27/12/2010) και τον διορισμό των 3 θεματικών Αντιπεριφερειαρχών από τον Περιφερειάρχη κ Γ. Μαχαιρίδη ξεκίνησε τα πρώτα βήματα της η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Ν. Αιγαίου.

Όμως, χρειάζεται – πέρα από την αντιμετώπιση των στοιχειωδών αναγκών - να μπουν πολύ γρήγορα οι βάσεις για την πολιτική κι αποτελεσματική λειτουργία του Περιφερειακού Συμβουλίου και την διαμόρφωση, μέσα από έναν οργανωμένο και σε βάθος διάλογο, στρατηγικών στην Περιφέρεια που θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής κρίσης, θα περιορίσουν τις επιπτώσεις των προωθούμενων – κοινωνικά άδικα και αναποτελεσματικών πολιτικών καθώς και στην σύγκλιση και την κοινωνική συνοχή στην περιοχή μας. Ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ θα καταθέσουμε στο Περιφερειακό Συμβούλιο προτάσεις για τις στρατηγικές και πολιτικές που θα έπρεπε να ακολουθηθούν στο Ν. Αιγαίο για να πετύχουμε στροφή της οικονομίας προς πράσινη κατεύθυνση, για σύγχρονες μορφές κοινωνικής αλληλεγγύης και κοινωνικής συνοχής καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάδειξη των νησιών σε κέντρα πολιτιστικής και πνευματικής δημιουργίας.
Η δουλειά του Περιφερειακού Συμβουλίου αλλά και της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης δεν είναι καθόλου εύκολη με δεδομένο ότι ο θεσμός ξεκινάει με πολλά προβλήματα, κενά και έλλειψη πόρων και αυτό είναι ήδη τραγικά φανερό από τις πρώτες μέρες. Φαίνεται, όμως, να καταλαγιάζει η τοπικιστική αντιπαράθεση που δεν θα βοηθούσε να λυθούν τα προβλήματα, και να ωριμάζει η ανάγκη διαμόρφωσης κοινής περιφερειακής κουλτούρας. Πρέπει να πάμε, όμως, ένα βήμα παραπέρα και να αναζητήσουμε, οργανώσουμε κι αξιοποιήσουμε τις ευρωπαϊκές προοπτικές του θεσμού.

Το Περιφερειακό Συμβούλιο έχει ιστορική ευθύνη να συμβάλλει στη χάραξη και στην προώθηση πολιτικών που θα περιορίσουν την ένταση της κρίσης και τις επιπτώσεις από τις κοινωνικά άδικες κι αναποτελεσματικές πολιτικές στην περιοχή μας, που θα συμβάλλουν στην σύγκλιση και στην κοινωνική συνοχή στο Ν. Αιγαίο σε μια εποχή που κινδυνεύει με διάλυση ο κοινωνικός ιστός και υποβαθμίζονται ακόμα περισσότερο οι αδύναμες στην περιοχή κοινωνικές υποδομές.

Η Περιφέρεια χρειάζεται να οργανωθεί στη βάση ενός νέου μοντέλου διοίκησης, ώστε να φτάνουν οι υπηρεσίες της κοντά στον πολίτη, ακόμα και στο πιο μικρό νησί, χωρίς να χρειάζεται ο νησιώτης να μετακινείται μακριά από τον τόπο του για να εξυπηρετείται. Αυτό μπορεί να διασφαλιστεί κατ' αρχή με την βέλτιστη χρήση της πληροφορικής και μέσα από έναν διαφορετικό τρόπο οργάνωσης της Περιφέρειας. Για παράδειγμα, μπορούν να δημιουργηθούν Κέντρα της Περιφέρειας για την Εξυπηρέτηση των Πολιτών (που μπορούν να στελεχωθούν μέσω μετατάξεων) ή να υπάρξει συνεργασία με τα υπάρχοντα Κέντρα Εξυπηρέτησης των Πολιτών των Δήμων, ώστε μέσα από εκεί να πληροφορείται ο πολίτης για τις πολιτικές, τα προγράμματα της περιφέρειας αλλά να καταθέτει απόψεις, προτάσεις, ερωτήματα προς απάντηση. Μια νέα φιλοσοφία για την οργάνωση της διοίκησης πρέπει να αποτυπωθεί σε έναν σύγχρονο Οργανισμό για την Περιφέρεια, και γι αυτό προτείνουμε, ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ, την συγκρότηση από το Περιφερειακό Συμβούλιο μιας Επιτροπής που θα επεξεργαστεί – αξιοποιώντας και την ευρωπαϊκή εμπειρία αλλά και προτάσεις των νησιωτικών κοινωνιών και φορέων – ένα σχέδιο αναθεώρησης του Οργανισμού, που αποφασίστηκε χωρίς τους εκλεγμένους, με το ΠΔ 130/ ΦΕΚ Α' 223/ 27-12-2010. Η πρόταση αυτή θα πρέπει να συζητηθεί και ψηφιστεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο μέσα στο 2011, με την αυξημένη πλειοψηφία που απαιτείται, όπως προβλέπει η νομοθεσία.

Η Περιφέρεια και το Περιφερειακό Συμβούλιο έχουν να παίξουν πολύ σημαντικούς ρόλους, λαμβάνοντας υπόψη και ότι ελάχιστα πράγματα θα μπορέσουν να γίνουν τα επόμενα χρόνια αν η Περιφέρεια περιοριστεί στο επίπεδο της διαχείρισης των ελάχιστων υπαρχόντων πόρων:
- Το Περιφερειακό Συμβούλιο πρέπει να οργανωθεί και να θέσει ως πρώτη προτεραιότητά του την προσπάθεια επηρεασμού αλλά και αξιοποίησης των ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών ώστε να ενσωματώνουν τις διαστάσεις της νησιωτικότητας, όπως και τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές διαστάσεις. Πρέπει, όμως, το ΠΣ να διαμορφώσει, στο επόμενο 9μηνο και μέσα από διαβούλευση, ένα Σχέδιο Στρατηγικής για την Οικονομική, Κοινωνική και Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα στο Ν. Αιγαίο αλλά και να επεξεργαστεί Στρατηγική για την σύγκλιση και την συνοχή στο Ν. Αιγαίο.
- Η Περιφέρεια πρέπει να βοηθήσει και να κατευθύνει τους Δήμους, μέσα από τις περιφερειακές πολιτικές που θα χαραχθούν από το Περιφερειακό Συμβούλιο, την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων και δυνατοτήτων που έχει κάθε νησί και η περιφέρεια συνολικά, καθώς και με την δημιουργία νέων εργαλείων (πχ Ταμείο Συνοχής στο Ν. Αιγαίο), στο να προωθηθεί συντονισμένα ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης για το Ν. Αιγαίο. Ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα βασίζεται στην πράσινη οικονομία, σε σύγχρονες μορφές κοινωνικής αλληλεγγύης, στην προστασία και βιώσιμη διαχείριση του περιβάλλοντος, στην ανάδειξη του σημαντικού ρόλου που μπορεί να παίξει το Ν. Αιγαίο στον πολιτισμό και στην πνευματική δημιουργία. Η Περιφέρεια πρέπει να βοηθήσει στο να έχουν συνοχή μεταξύ τους οι διάφορες πολιτικές (πχ ενεργειακή, οικονομική και κοινωνική πολιτική, τουριστική – κοινωνική και περιβαλλοντική πολιτική). Να βοηθήσει τις τοπικές κοινωνίες να εξασφαλίσουν νέες πηγές οικονομικών πόρων (από την παραγωγή πράσινης ενέργειας και την ανάπτυξη πράσινων καινοτομιών μέχρι την πρόσβαση σε ευρωπαϊκούς πόρους μέσα από ανταγωνιστικά προγράμματα). Άμεσα αυτό επείγει να γίνει με ένα οικολογικά προσανατολισμένο, οικονομικά λογικό και αποτελεσματικό Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης των Απορριμμάτων που θα επικεντρώνει στη μείωση/πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και κομποστοποίηση των απορριμμάτων, ελαχιστοποιώντας τα απορρίμματα που οδηγούνται για ταφή και αποκλείοντας κάθε μορφή καύσης ή άλλης θερμικής επεξεργασίας τους.

Για να προωθηθούν αυτά πρέπει να υπάρχει αντιστοίχιση με τον τρόπο οργάνωσης και πολιτικής λειτουργίας του Περιφερειακού Συμβουλίου αλλά και της Περιφέρειας. Γι αυτό προτείνουμε το Περιφερειακό Συμβούλιο να εκλέξει δυο νέες επιτροπές- όπως έχει δικαίωμα από τον νόμο.
- Μια Επιτροπή με στόχο την Σύγκλιση και Κοινωνική Συνοχή («Επιτροπή Περιφερειακής Συνοχής, Σύγκλισης, Νησιωτικότητας και Βιωσιμότητας») και
- Μια Επιτροπή με στόχο την ανάδειξη του πλούτου και του συγκριτικού πλεονεκτήματος που έχει το Ν. Αιγαίο («Επιτροπή Θαλάσσιας Πολιτικής, Αλιείας, Βιοποικιλότητας, Φυσικών Πόρων, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής».

Η Περιφέρεια χρειάζεται να διαμορφώσει ένα πιο συμμετοχική μοντέλο διαμόρφωσης και άσκησης πολιτικής, μια και οι πολίτες δεν εμπιστεύονται, αν δεν είναι οργισμένοι με το πολιτικό σύστημα και τον τρόπο άσκησης της πολιτικής μέχρι τώρα. Στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου πρέπει να συγκροτηθεί άμεσα, όπως προβλέπει η νομοθεσία – μετά από διεξοδική συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο – η Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης (προβλέπεται από τον “Καλλικράτη”) καθώς και το Περιφερειακό Συμβούλιο Υδάτων (έπρεπε ήδη να έχει συγκροτηθεί και να λειτουργεί όπως προβλέπει η ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για το Νερό 2000/60).

Ο ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ προτείνει να συγκροτηθούν, επίσης, σε επίπεδο Περιφέρειας 4 επιπλέον άτυπες, εισηγητικές επιτροπές, με τη συμμετοχή όχι μόνο εκλεγμένων συμβούλων αλλά και εκπροσώπων φορέων, που θα συνεργάζονται με τις δυο εκλεγμένες Επιτροπές του Περιφερειακού Συμβουλίου, όπως:
- Επιτροπή για την Πράσινη Οικονομία, την Καινοτομία, την Έρευνα, την Απασχόληση και την Κοινωνική Αλληλεγγύη (θα αφορά σε όλους τους οικονομικούς τομείς, πχ τουρισμό, γεωργία, κτηνοτροφία, ΜΜΕ κα)
- Επιτροπή Παιδείας, Πολιτισμού, Εθελοντισμού, Νεολαίας και Διαλόγου των Πολιτισμών
- Επιτροπή για βιώσιμη κινητικότητα, μεταφορές και συγκοινωνίες
- Επιτροπή Ισότητας, Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Εξάλειψης των Διακρίσεων και Θεμάτων Μετανάστευσης

Τις επόμενες μέρες θα αποστείλουμε αναλυτικά τις προτάσεις μας τόσο σε σας όσο και σε κοινωνικούς, επαγγελματικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς στην περιφέρεια μας, ώστε να ανοίξει δημόσια συζήτηση γύρω από τα θέματα αυτά. Επίσης, θα θέλαμε να ζητήσουμε να ενταχθεί η συζήτηση για τα θέματα αυτά στην ημερήσια διάταξη ενός από τα επόμενα Περιφερειακά Συμβούλια.

Με εκτίμηση

Νίκος Χρυσόγελος
Περιφερειακός Σύμβουλος
Γραμματέας προεδρείου Περιφερειακού Συμβουλίου